Morgunblaðið - 15.06.2002, Qupperneq 26

ÁTTA manns fórust þegar
þyrla hrapaði nærri bænum
Salas de Pallars í Lleida-héraði
á Norðaustur-Spáni í gær-
morgun.
Um borð í þyrlunni voru línu-
menn og starfsmenn borgaryf-
irvalda í Lleida.
Í fyrstu var talið að fjórir
menn hefðu verið um borð, þar
af tveir flugmenn, en síðar kom
í ljós að þyrlan hafði tekið fjóra
menn til viðbótar upp í borginni
Lleida.
Að sögn talsmanna yfirvalda
virtist flugmaðurinn missa
stjórn á þyrlunni með þeim af-
leiðingum að hún steyptist til
jarðar nærri Salas de Pallars,
sem er líkt og Lleida-borg í
Katalóníu. Eldur kviknaði í
þyrlunni.
Nánari upplýsingar lágu
ekki fyrir um orsakir slyssins
en EFE-fréttastofan spænska
hafði eftir vitni að stélið hefði
rifnað af þyrlunni er hún flaug
á rafmagnslínu.
Átta farast
í þyrluslysi
á Spáni
Lleida. Associated Press.
NEYTENDUR
26 LAUGARDAGUR 15. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Barnaföt í miklu úrvali
fyrir 17 júní
frá 0 - 4ra ára.
Barnavöruverslun - www.oo.is
úrku lágt, eða 101 króna kílóið,“ seg-
ir Samkeppnisstofnun.
Í töflunni sem hér fylgir er birt
meðalverð á nokkrum tegundum af
ávöxtum og grænmeti eins og það
var 8. febrúar síðastliðinn og borið
saman við meðalverð í verslunum
hinn 10. júní síðastliðinn. Þá er gefið
upp hæsta og lægsta verð hverju
sinni, en oft er um verulegan verð-
mun að ræða milli verslana, segir
Samkeppnisstofnun ennfremur.
Fyrsta verðkönnun stofnunarinn-
ar var gerð fyrir afnám tolla í ellefu
verslunum á höfuðborgarsvæðinu og
hefur meðalverð úr þeirri könnun
verið notað til samanburðar á
verðþróun á þessum markaði. Hefur
Samkeppnisstofnun gert mánaðar-
legar verðkannanir frá því í febrúar
til að fylgjast með verði á grænmeti
og ávöxtum og er fyrri verðkannanir
stofnunarinnar að finna á heimasíðu
www.samkeppni.is.
ÍSLENSKIR tómatar hafa lækkað
mest frá því í febrúar þegar tollar
voru afnumdir af grænmeti, sam-
kvæmt mánaðarlegum verðkönnun-
um Samkeppnisstofnunar. Næst-
mest lækkun hefur orðið á agúrkum,
innfluttum tómötum, blaðlauk, sell-
eríi, blómkáli, spergilkáli, gulrótum,
kínakáli og ísbergssalati. „Ef borið
er saman meðalverð milli mánaða,
það er milli 7. maí og 10. júní, kemur
í ljós að meðalverð er ívið lægra en
nú. Meðalverð á íslenskum og inn-
fluttum tómötum hefur lækkað mest,
en meðalverðið á íslenskum tómöt-
um var allhátt í byrjun maí, eða 699
krónur kílóið.
Gúrkan hækkar um
66% milli mánaða
Meðalverð á íslenskri agúrku hef-
ur hins vegar hækkað um 66% milli
mánaða en þess má geta að í byrjun
síðasta mánaðar var meðalverð ag-



 
   

  

   




 
 


 !    









 
  

 

 

 



 

 

!




"

"


"

 "
"
$
%
%

&

&

' 

 (
%#
!

%#
)



 %

 
'

*%#
* %

+"
 ,% 
%
,'


,'
  

,'
  

,'
*

,'

 


,'

 

%#
-". - %
 

-  /   

%



% 

%
 

% 
  %

 %

/  %

! %

!

!%   %

!

!  ! 012,%
! 
%
,'

 %

*
 3
.4 
56,% "
#



829
:;;
008
0:1
028
:;8
028
:<2
:=1
>0;
>=2
00:
1>2
:=>
0>;
:=<
:810
12>
8<=
12>
1::
9<<
0=9
801
8<0
18=
0>1
1<9
082
:08
:9<
9>
122
:=0
:><
00<
09<
:82
0>;
>2>
0:;
9>
0>9
81;
12>
8>0
1>0
>=:
>29
029
>91
8:0
>2=
:1:
991
==<
9:>
=90
0<0
0=<
















 
 





















































































       







   



  




 


 

  


   





 
  


 



    


  
!" #
080
:0<
:;1
:0<
:0<
:>1
:11
:9=
:0<
0:<
01<
<1
><=
:8<
:<<
<<
1;=
>;<
0<<
0<<
:01
:;8
=<
01<
:<<
0=<
:=<
10>
:==
<1
<<
81
0<<
:01
:><
<<
:=<
:8<
<<
<<
:><
8<
:<=
0;<
>9;
0;<
>9;
>8=
:8<
::<
00=
:;<
:;<
:0<
111
;19
10;
=82
01<
09<
  

     
 
  



      


        

  



 

   


    



$ 


% 







    





  Meðalverð
grænmetis ívið
lægra en í maí
ERLENT
GEFINN hefur verið út upplýs-
ingabæklingur um sólvörn og er
höfundur Ellen Mooney húðlæknir
og húðmeinafræðingur. Í fréttatil-
kynningu frá Artica, sem styrkti út-
gáfuna ásamt Pharmaco, segir að
þótt flestum þyki yndislegt að sitja
úti á góðum degi séu sólargeislar,
sem skapa andlega vellíðan, því mið-
ur skaðlegir líka. „Sérstakt
áhyggjuefni er að tíðni grunnfrumu-
krabbameins, flöguþekjukrabba-
meins og sortuæxla hefur tvöfaldast
á árunum 1990–2000 miðað við 10 ár
þar á undan,“ segir í tilkynningunni.
Í bæklingnum er meðal annars
fjallað um sólargeisla og geislunar-
aðstæður, skaðleg áhrif sólarljóss,
svo sem bruna, hrukkumyndun, of-
næmi, lyfjahvörf og slæm áhrif sól-
arljóss á suma sjúkdóma. Einnig er
fjallað um húðkrabbameinsmyndun,
sólaráburð, vörn gegn geislun, sól-
varnarstuðul og brúnkukrem.
„Upphaflega var talið að UVB
geislar yllu einir húðkrabbameini en
nú hefur komið í ljós að UVA geislar
eiga þátt í myndun þeirra. Bæling á
ónæmiskerfinu sem UVA geislar
valda einnig er talin eiga hlut að
máli en önnur skaðleg samverkandi
áhrif bæði UVA og UVB geisla
koma líka af stað húðkrabbameins-
mynduninni. Það hefur valdið
áhyggjum að með tilkomu sterkra
sólarvarnaefna er hættara á að ung
börn séu látin vera ber úti og að
fullorðið fólk sé lengur úti en ella og
fái því meiri UVA geislun og þar
með meiri bælingu á ónæmiskerf-
inu. 90% húðkrabbameins myndast
á þeim svæðum líkamans sem sól
skín regulega á,“ segir í bæklingn-
um.
Fram kemur í kafla sem nefnist
börn og vörn að börn að 6 mánaða
aldri eigi ekki að vera í sól. Fyrir
eldri börn skal velja sólvörn SPF
30+ og „Broad Spectrum“ UVA. Þá
er mælt með að börn séu í bol og
með hatt og sólgleraugu. Einnig er
bent á að takmarka útiveru þeirra
milli 10 og 16.
„Engar góðar sannanir eru fyrir
því að skaðlegt sé að bera sólvörn á
mjög ung börn en alls ekki talið ráð-
legt að þau séu úti í sól. Því er talið
rétt að þau séu varin með fatnaði ef
þau þurfa að fara út. Hætt hefur
verið við því að börnum sem eru
með sólvörn sé leyft að vera lengur
úti í sól en ella. Börn sem ekki vilja
nota sólgleraugu skal klæða í
skyggni með hlífum sem hylja eyru
og háls eða barðastóran hatt. Mikil
geislun og sólbruni upp að tvítugu
er talinn eiga þátt í myndun sortu-
æxla,“ segir ennfremur.
Í kaflanum „önnur vörn og efni“
er bent á sólgleraugu með 98–100%
UV vörn sem verja gegn skýi á
auga, hatt með 7,5 sm börðum eða
skyggni með hlífum sem hylja eyru
og háls og stuttermabol úr þéttofnu
efni því venjuleg bómull hefur SPF
3. „Efni á borð við polyester og ull
gefa mun meiri vörn en bómull.
Sterklit efni draga betur í sig út-
fjólublátt ljós en daufir litir og þeg-
ar efni draga í sig vætu veita þau
minni vörn en þegar þau eru þurr.
Til eru efni með sólvörn. Stuðlarnir
fyrir þau kallast UPF og eru reikn-
aðir þannig að efnin hleypa einungis
í gegn 1/20 af útfjólubláu ljósi ef
stuðullinn, eða UPF, er 20.“
Bæklingurinn fæst í öllum apó-
tekum á landinu.
Morgunblaðið/Ásdís
Bæklingur með upp-
lýsingum um sólvörn
ELKO hefur ákveðið að innkalla
safavél af gerðinni Melissa sem
fengist hefur í versluninni frá því í
vor. „Vöru-
númer vélar-
innar er
JEC-500 og
er hún hvít
að lit með
bláu loki.
Ástæða inn-
köllunarinn-
ar er sú að
notkun vél-
arinnar hef-
ur valdið
slysum þeg-
ar ákveðnar
tegundir grænmetis eru settar í
hana.
Kaupendur ofangreindra véla eru
beðnir að hafa samband við upplýs-
ingaborð ELKO í síma 544 4000 sem
veitir nánari upplýsingar um inn-
köllun vélarinnar,“ að því er segir í
tilkynningu frá Elko.
Melissa-
safavél
innkölluð
♦ ♦ ♦
ÞÝSKA flugfélagið Lufthansa
mun setja upp eftirlitsmynda-
vélar í farþegarýmum flugvéla
sinna, og er það liður í örygg-
isráðstöfunum er gerðar eru í
kjölfar hryðjuverkanna í
Bandaríkjunum 11. september,
að því er Jurgen Weber, yfir-
framkvæmdastjóri félagsins,
greindi frá á fréttamannafundi
í gær. Myndavélarnar eiga að
gera áhöfnum flugvélanna
kleift að gera sér fyrr grein fyr-
ir því en ella ef eitthvað óvenju-
legt er á seyði í farþegarýminu
eða nálægt stjórnklefanum.
Auk þess verða hurðir flug-
stjórnarklefanna í vélum fé-
lagsins gerðar skotheldar, og
óeinkennisklæddir lögreglu-
menn verða á meðal farþega.
Hafa þýsk stjórnvöld ráðið 200
menn til þeirra starfa. Luft-
hansa gerir ráð fyrir að kostn-
aður vegna öryggisráðstafan-
anna nemi sem svarar tæpum
þrem milljörðum króna.
Eftirlit í
vélum
Lufthansa
Frankfurt. AP.