Réttur - 01.06.1955, Blaðsíða 27
BÉTTUB
155
heiminum. Þetta er að vísu mjög eðlilegt, því sósíalisminn hefur
aldrei verið nein dauð erfikenning né blind réttlína, eins og fjend-
ur hans hafa reynt að telja fólki trú um, heldur þaulhugsuð,
markvís barátta fyrir fullkomnara mannlífi. Herská vígorð hans
og athafnir í frelsisbaráttu undirokaðra stétta og þjóða hafa
ævinlega verið brennandi nauðsyn dagsins. En hann hefur sífellt
beygt sig fyrir staðreyndum — skipt sí og æ um viðhorf og að-
ferðir eftir því sem augnablikið jafnt sem þróunin hafa krafizt.
Þessvegna gnæfir nú það hlutverk hans öllu ofar að bjarga hús-
inu úr klóm brjálaða mannsins, heiminum úr viðjum vopnavalds-
ins — freista samstöðu við hvern þann sem ekki vill deyja.
I þessu nýja andrúmslofti friðarstefnunnar verðið þið nú að
hasla ykkur völl. En í guðanna bænum, haldið þó ekki að nú
sé allri baráttu lokið: allt komi hér eftir af sjálfu sér „að handan"
— það sé bara að bíða eftir því sem að manni er rétt. Að vísu
orka nú heimsviðburðir meira á þróun íslenzkra þjóðmála en
nokkru sinni fyrr. Eigi að síður verðum við sjálf að smíða okkar
eigin örlög eins og jafnan áður ef við viljum lífi halda. Það er
hægt að drýgja sjálfsmorð með fleiru en atómsprengju. Þjóðir
geta líka farizt í friði. Það er enn örðugra að vinna frið en stríð.
★
Eg vildi óska að það væru eintóm elliglöp að mér sýnist sem
verið sé sem óðast að hrekja okkur Islendinga fram á heljarþröm
— jafnvel þó sjálf stríðshættan sé látin liggja milli hluta. Þetta
hljómar náttúrlega í fljótu bragði eins og hrein öfugmæli. Höfum
við nokkurntíma búið við betri lífskjör en einmitt nú? Hafa
framleiðslutækin nokkurntíma verið fullkomnari? Hafa verk-
legar framkvæmdir nokkurntíma verið meiri? Hafa skilyrðin til
þekkingar og mennta nokkurntíma verið betri? Hafa Jistir og
bókmenntir nokkurntíma staðið með meiri blóma? Þannig mætti
lengi spyrja og ég hygg að flestir mundu svara á einn veg: nei
— svei mér sem við höfum nokkurntíma áður haft það svona gott!
En hvað er þá að? Aðeins eitt er að: það er búið að gera þjóð-
félag okkar að galihúsi, eins og Kiljan mundi orða það — það
er sem sagt brjálaður maður í húsinu, einnig hér.