Réttur - 01.01.1959, Blaðsíða 29

R É T T U B
29
agreiningsefna, er fram komu í þessum afvopnunarumræðum.
Því síður æftla ég að fara að bera fram ásakanir í garð einp
eða annars. Á slíku er ekki mest nauðsyn nú. Hið nauðsynlega
er nú að okkar dómi að ryðja helztu farartálmunum úr vegi af-
voplnunarinnar og leitast við að finna færar leiðir til lausnar
vandamálinu.
Ef þessar afvopnunarumræður eru athugaðar, kemur í ljós,
að þar hefur eftirlitsvandamálið verið gert að aðalágreinings-
efni. Vfð höfum alla tíð verið fylgjandi ströngu alþjóðaeftir-
liti með afvopnuninni, er samningar um hana væru komnir á.
Eo við höfum alltaf verið því mótfallnir, að eftirlitskerfið yrði
frágreint raunverulegum afvopnunarráðstöfunum og eftirlits-
stofnanirnar í raun og veru gerðar að nokkurs konar eftirgrennsl-
unarþjónustu, án þess að um nokkra raunhæfa afvopnun yrði
að ræða.
Við viljum raunverulega afvopnun með eftirliti, en erum á
móti eftirliti án afvopnunar. Andstæðingar afvopnunar munu
ætíð geta gert hverja afvopnunarráðstöfun háða eftirlitsskilyrð-
um, sem aðrar þjóðir munu aldrei geta gengið að, meðan almenn
vigbúnaðarkeppni á sér stað. Þau lönd, sem bera fram svona
viðtækar eftirlitskröfur, hvað sem þeim kann til þess að ganga,
myndu sennilega engan veginn vera fús til að fullnægja slík-
um kröfum sjálf, ef til kæmi, að þess yrði af þeim krafizt.
Hér kemur líka til greina annar vandi. Á meðan aðeins er
um að ræða afvopnun að nokkru leyti, þannig að talsverður
vigbúnaður fái að eiga sér stað eftir undirritun samkomulags
Um afvopnun, munu herveldi eftir sem áður ráða yfir nægi-
legum afla til að geta hafið árás, ef þeim býður svo við að horfa.
Sú hætta myndi því alltaf vofa yfir, að þessi herstyrkur og
vopnabúnaður, sem eftir væri, yrði notaður til hernaðarárásar.
■^essi staðreynd hefur ekki valdið litlu um það að tálma sam-
kornulagsumleitunum í afvopnunarmálum.
Mörg ríki óttuðust, að afvopnunarákvæði myndu koma harðast
mður einmitt á þeirri tegund vígbúnaðar, þar sem þau töldu sig
oflugust og hugðu sig sízt mega við því að veikja varnir sín-
ar- Það er auðvitað, að í slíku andrúmslofti „kalds stríðs“
°g tortryggni á báða bóga gátu þau ríki, sem töluðu af heiðar-
feik, en ekki aðeins í áróðursskyni, engan veginn fallizt á að
opinbera hernaðarleyndarmál sín, skipulag hervarna sinna og
hergagnaframleiðslu, án þess að tefla öryggi þjóðar sinnar í
haettu.
Eg er þess fullviss, að allir fulltrúar hér saman komnir muni
Seta fallizt á, að sameiginlegir hagsmimir allra rikja, svo og