Réttur - 01.01.1960, Page 62
62
R É T T U B
sínum. De Martino er talinn heyra til hægra armi Sósíalista-
flokksins, þótt slík skilgreining myndi vart tekin gild í mörgum
öðrum Vesturevrópulöndum. Meginatriðin í ræðu hans voru þessi:
Kommúnistaflokkurinn og sósíalistaflokkurinn hafa sam-
stéttargrundvöll og báðir flokkarnir byggja stefnu sína á undir-
stöðu marxismans. Þess vegna er samvinna þessara tveggja flokka
rétt og sjálfsögð, þótt okkur greini á um ýmislegt. En ástandið
í Italíu og í heiminum er allt annað en það var fyrir tíu árum.
Þá stóðu tvö öflug hernaðarbandalög andspænis hvort öðru i
heiminum. Þá var baráttan gegn stríði meginatriðið, og í þeirri
baráttu stóðum við hlið við hlið. En nú er að verða breyting á
þessu ástandi, kalda stríðinu er að ljúka. Vísindaafrek Sovétríkj-
anna hafa lamað andkommúnismann og valda því að valdamönn-
um Bandaríkjanna hefur skilizt að styrjöld myndi tortíma mann-
kyninu. Þessar breyttu aðstæður valda því að lýðræðisöflin eiga
að geta hafið nýja sókn í öllum löndum. I Italíu er það megin-
markmiðið að útrýma fasisma og viðhorfum kalda stríðsins. I því
sambandi er harmleikur Frakklands okkur víti til varnaðar; sama
hættan getur vofað yfir Italíu ef við erum ekki vel á verði og
einbeitum okkur ekki að því að tryggja lýðræðið.
En til þess að ná því marki verðum við að breyta um baráttu-
aðferðir í samræmi við breyttar aðstæður. Við munum alltaf
neita að taka þátt í andkommúnistískri baráttu, og við viljum
stuðla að samvinnu á sem flestum sviðum. En við teljum banda-
lag flokkanna ekki rétt eins og nú standa sakir; við teljum það
sérstakt hlutverk sósíalistaflokksins að reyna að ná til þeirra sem
nú eru að losa sig frá afturhaldsöflunum.
Ræða sú sem Súsloff, fulltrúi Kommúnistaflokks Sovétríkjanna,
flutti vakti mikla athygli. Hann lagði í upphafi ræðu sinnar
mjög ríka áherzlu á það að Kommúnistaflokkur Sovétríkjanna
teldi stefnu ítalska flokksins hárrétta og skynsamlega og að
honum hefði fundizt skilgreining Togliattis mjög snjöll; það
væri tvímælalaust rétt að vinna að samfylkingu sem flestra afla
til að tryggja nýjan lýðræðislegan meirihluta. Samvinna ítalskra
kommúnista og sósíalista hefði verið mjög mikilvæg og náð mjög
góðum árangri; þeir einir gætu verið á móti slíkri samvinnu sem