Réttur - 01.10.1974, Blaðsíða 49

sínu afli — „harðfylgi" hefði Alþýðuflokkurinn eitt
sinn kallað það.
Bræðravígin i verklýðshreyfingunni verða að
hætta. Það eru síðustu forvöð fyrir forustu Al-
þýðuflokks'ns að taka höndum saman við Alþýðu-
bandalagið í stétta- og þjóðfrelsis-baráttunni. Ella
eiga allir þeir, sem fylgt hafa Alþýðuflokknum, ekki
annars kostar, ef þeir vilja berjast fyrir þeim hags-
munum verkalýðsins, sem forustan oft hefur brugð-
ist, og þe'.m hugsjónum sósíalisma og þjóðfrelsis,
sem forustan hefur næstum alveg gefist upp við,
— en að fylkja sér um Alþýðubandalagið og gera
það að úrslitaaflinu í íslenskum stjómmálum. En
slikt myndi taka lengri tima og timinn er íslenskri
verklýðshreyfingu nú dýrmætur.
Þess vegna væri það mikil gæfa íslenskri verk-
lýðshreyfingu, ef Alþýðuflokkurinn hyrfi nú frá
þeirri sefasýki, er valdið hefur meinlegum örlögum
hans til þessa og tæki upp he lshugar stefnu sam-
starfs vð Alþýðubandalagið. Alþýða Islands á
máske örlög sín undir því að það gerist.
SKÝRINGAR:
I greininni „Nýr landsmálagrundvöllur" í Rétti
1918, þar sem Jónas dregur upp línurnar fyrir
hina nýju stjórnmálastarfsemi, markar hann Al-
þýðuflokknum bás með þessum orðum: ,,l bæj-
unum má gera ráð fyrir, að hægri menn glími
við jafnaðarstefnuna, en vlnstri manna gæti
fremur litið. Við hlutfallskosningar til bæjar-
stjórnar geta fátæklingarnir náð meirihluta
a.m.k. við og við, og þá fengið færi til að
koma sumum af hugsjónum jafnaðarstefnunnar
i framkvæmd, t.d. rekið kúabú, garðrækt og
fiskveiðar til hagnaðar bæjarfélögunum. Láta
bæina byggja holl hús yfir þá skýlislausu, eign-
ast lönd og lóðir. Gera le kvelli og íþróttastöðv-
ar, bókasöfn og góða skóla handa æskumönnum
bæjanna." — Með „vinstri menn" á Jónas raun-
verulega við Framsókn og telur þann flokk
verða að fá „aðalstyrk sinn frá gáfuðum og
áhugasömum bændum." (Réttur, 1. hefti 3. árg.
bls. 32—33).
2) I grein minni í Rétti 1970: „Straumhvörf sem
K.F.I. olli" er nokkur grein gerð fyrir starfsemi
Kommúnistaflokksins. Allýtarlega frásögn af
starfi kommúnista innan Alþýðuflokksins fram
að 1930 er að finna í bók Hendriks J. S. Ottós-
sonar „Vegamót og vopnagnýr" (Ak. 1954).
“1 Sjá í grein minni í Rétti 1970 einkum bls. 122
124.
4) Sjá bók Héðins Valdimarssonar: „Skuldaskil
Jónasar Jónssonar við sósíalismann (Rvík 1938)
bls. 80—81.
0) Héðinn segir frá því í ofannefndri bók sinni að
á vissu skeið': samninganna um þjóðstjórn hafi
þlngflokkur Alþýðuflokksins sett það skilyrði að
banna skyldi Sósíalistaflokkinn (bls. 178).
0) Eftir að árás Hitlers á Sovétríkin hófst 22. júní
1941 gat Alþýðublaðið ekki dulið þá von sina
að nasismanum tækist að sigra Sovétríkin: I
leiðara blaðsins 12. ágúst 1941 stóð: „Hið eina
menningarsögulega afrek nasismans verður þé
að brjóta kommún smann á bak aftur." Og
þessum leiðara, sem heitir „Nýr og bjartari
dagur" lýkur með þessum orðum: „Kommún-
isminn er úr sögunni."
7) I þessari grein verður ekkert rætt um aðstæður
hvað myndun og þróun Alþýðubandalagsins
snertir, en þeim, sem vildu kynna sér erfiðleik-
ana á samvinnunni við Hannibal og hans menn,
skal bent á grein mína í „Rétti" 1967 „Á kross-
götum að loknum kosningum", einkum bls.
64—67.
8) Sjá grein Magnúsar Kjartanssonar í „Rétti"
1959: „Átök'n um landhelgismálið. — Hvað
gerðist bak við tjöldin."
0) Um það má lesa ýtarlegar í grein minni í Rétti
1958: „Reikningsskil verkalýðsins við aftur-
haldsöflin i Framsókn."
10) Um þá samn nga má lesa bækiing Brynjólfs
Bjarnasonar „Samningarnir um vinstri stjórn.
Hvers vegna vildi Framsókn ekki róttæka um-
bótastjórn?" Útgefandi: Fræðslunefnd Sósíal-
istaflokksins. Reykjavík maí 1943. Voru þar og
birt fylgiskjöl þeirra samn:nga.
fl) Sjá nánar um það I grein minni í „Rétti" 1948:
„Islensk stóriðja I þjónustu þjóðarinnar," einkum
bls. 184—204.
241