Réttur - 01.10.1980, Blaðsíða 20

sókn hennar höfðu kippt mörgum stoð-
um undan heimsmynd kirkjunnar - og
þótt enska borgarabyltingin gerðist enn
þannig að stéttabaráttan íklæddist trúar-
legum formum — þá var í Frakklandi ka-
þólska kirkjan svo samgróin konungs- og
aðalskúgun, að brautryðjendur borgara-
stéttarinnar urðu að brjóta niður til
grunna bábiljur hennar í byltingunni
frönsku.
Og næstum samtímis braust iðnbylting
auðvaldsskipulagsins í krafti gufuaflsins
í gegn í Englandi - og skóp hið alfrjálsa
auðvaldsskipulag „hagspekinga" eins og
Hayeks og co. - og nokkurra heimskingja
hér heima - þjóðfélag án verkalýðsfélaga,
og hvers kyns hafta á vinnutíma o. s. frv.
Það var þjóðfélag þar sem börn og kon-
ur þræluðu kauplítið í 12, 14, 16 tíma í
verksmiðjum auðmannanna, meðan vef-
arar og aðrir handverksmenn sátu at-
vinnulausir heima — þeir er á 16. og 18.
öld höfðu séð fjölskyldum sínum far-
borða með 8 tíma vinnudegi.
2. Aldalöng frelsis-
barátta verkalýðsins
Verkalýður Evrópu hefur barist lát-
laust í næstum tvær aldir fyrir að bæta
h'fskjör síni og afla sér réttinda, svo sem
lýðræðis. Eftir áratuga baráttu vannst
1848 fyrsti stóri sigurinn - sem Marx
kallaði fyrsta sigur, er hagfrœði verkalýðs-
ins vann á hagfrceði auðvaldsins — er
börnum innan 10 ára, var bannað að
vinna lengur en 10 tíma á dag i verk-
smiðjum. - Þau máttu þræla lengur og
yngri í kolanámum.2
Kynslóð fram af kynslóð varð verka-
lýðurinn að berjast fyrir lífi sínu og
mannréttindum — hrifsa úr gráðugum
hrammi borgarastéttarinnar hverja um-
bótina á fætur annarri með kröfugpng-
um, verkföllum, uppreisnum, byltingar-
hótunum - og eftir að lýðréttindi Voru
knúin fram - með kosningasigrum — allt
undir forustu sósíalista, er voru hundelt-
ir, rægðir, oft bannaðir, pyntaðir eða
drepnir.
Við höfum þá svívirt og hrakið og þreytt
og húðstrýkt og drepið að kalla,
og hefði ekki lýðurinm hnefana reitt,
þá hefðum við krossfest þá alla.
En lymsku lægninnar brast borgara-
stéttina ekki: Jafnóðum sem hún hafði
orðið sárnauðug að láta af hendi umbæt-
urnar, eignaði hún sér þær sigri hrósandi:
sjáið hve dásamlegt }rjóðfélag mitt er.
Jafnvel lýðræðið taldi hún djásn silt og
dásemd - rneðan hún gat ráðið í krafti
forheimskunnar fjöldans — en ef hætta
var á að verkalýðurinn næði ríkisvaldinu
með lýðræðislegum hætti, þá var hún
ekki lengi að sparka því - og sýna verka-
lýðnum hið san,na smetti sitt: blóðugt
fés fasismans.
Því ríkisvaldinu vildi auðmannastéttin
halda - hvað sem það kostaði — og hvað
sem hún yrði af hendi að láta, til þess þó
að varðveita ]>að — til hvaða ráða, sem
hún svo yrði að grípa: múgmorða og
styrjalda, til þess að tryggja sér það.
Þess vegira rak hún upp slíkt rama-
kvein, að verkalýðurinn svifti liana ríkis-
valdinu í Rússlandi 1917, ramakvein,
212