Skinfaxi - 01.10.1937, Page 16

112
SKINFAXI
ili vísindamannsins og íslandsvinarins Andreas Heusl-
ers. Sagði hann mér, að er hann hefði lært íslenzku
í Höfn, undir liandarjaðri Sigurðar Nordals, hefði Nor-
dal sagt sér, að ef hann vildi læra góða islenzku, skyldi
hann fara út á land til bændanna og tala við þá. Sagði
Heusler, að sér hefði reynzt þelta heilræði. Málið, sem
hann liélt að lægi stirðnað og dautt í gullaldarritum
vorum, streymdi af vörum liins þróttmikla alþýðu-
fólks, svo að ekki var um neina „gammelnorsk“ að
ræða annarsvegar og „nýíslenzku“ hinsvegar, heldur
eitt samfellt mál. Taldi próf. Heusler þetta algjört eins-
dæmi og benti á, hvernig fara myndi fyrir útlendingi,
sem vildi læra þýzku af svissneskum hændum.
Aðstæður Svisslendinga og reynsla sýnir oss, að ein-
angrun vor, um máí, á sér sínar björtu hliðar. Vér
sjáum og, er vér litum á aðstæður í Sviss, hve mik-
ils er virði eining sú, sem er á íslandi, í talmáli ann-
arsvegar og ritmáli hinsvegar, og einnig hvert sam
ræmi er milli mælts máls og ritaðs. Tunga vor skap-
ar oss þannig betri menningarskilyrði en flestar aðrar
þjóðir eiga við að búa. Andlegt líf og bókmenntir hafa
og borið þessa vott og á að vera melnaður vor, að liin.
ágætu skilyrði í þessum efnum bæti oss upp efnalegan
aðstöðumun og örðuga slaðhætti, er vér miðum við
önnur lönd.
Oft bera Danir mál vort saman við kínverslcu. Er
það vegna þess, að þeim þykir íslenzlcan svo einangr-
uð að endingum orða og ekki sízt að orðaforða. En
svo sem kunnugt er, eru Danir flestum þjóðum lyst-
ugri á útlend orð, og er ekki hending, að mál þeirra
er orðið að slíkri súpu erlendra orða og talshátta, að
marga þeirra eigin beztu manna óar við. En í raun-
inni eru Danir of langt komnir á þessari braut, til þess
að þeim sé auðið að snúa við. Dönum væri auðveldara
að taka upp t. d. Esperanto, heldur en að sníða sér
danska tungu, er væri að orðaforða viðunandi sjálf-