Skinfaxi - 01.11.1951, Síða 36
132
SKINFAXI
auðnurlkt, sem slíkt kann að reynast á styrjaldar-
tímum, en vér getum að minnsta kosti með nokkrum
rétti haldið því fram, að átökin milli stórveldanna
snúist um málefni, sem ekki beint snerti oss, er það
jafn skaðlegt lifi einstaklings og þjóðar, ef vér förum
að telja ágæti þess einnig í gildi 1 þeim átökum, sem
eiga sér stað á friðartímum. Þá verður hlutleysið ekk-
ert annað en flótti frá lífinu. Því lífið er þrotlaus bar-
átta við allt það, sem er mannlífinu til óþurftar og
framgangi lífstakmarksins til tafar, því takmarki, sem
er inntakið í orðunum, að vera samfélagar undir
merkjum kærleikans með ábyrgðartilfinningu hvers
einstaklings gagnvart öðrum. Og í þeirri baráttu er það
í gildi, að hver sá, sem ekki er með, hann er á móti.
Að vera hlutlaus í daglegu lífi þýðir þvi i rauninni
það, að láta sér nægja sínar eigin þjáningar, að vera
haldinn þvi viðhorfi, að það eitt gildi, að sjá aðeins
farborða sjálfum sér og sínu og hafa svo auk þess við
orð: Hvað varðar mig um hina? Þeir verða, rétt eins
og ég að bjarga sér eftir beztu getu og látum þá um
það. —
Það var þetta viðhorf, sem einkenndi oss á árunum
milli heimsstyrjaldanna — enda þótt fjölmargt gott
megi segja um þróunina á þeim árum, — og það mun
öllum ljóst, að við slika aðbúð á samfélags- og þjóðlífs-
kennd erfitt uppdráttar. Því meir sem hugur einstakl-
ingsins er mótaður af því einu að telja sig einvörðungu
ábyrgan um eigin hag, þvi meir skiptist þjóðfélagið í
hópa og flokka, því breiðara verða bil á milli, því
erfiðara verður oss um að finna til nokkurrar sam-
hygðar.
Þessa lífsviðhorfs gætli mjög á ýmsum sviðum. Fá-
ein dæmi skulu nefnd. Unglingafræðslan sjálf var
mörkuð af þessu. Hvatningarorð vor til æskunnar á
þeim árum voru á þessa lund: Ykkur ber að fullkomna
ykkur. Ykkur ber af fremsta megni að hervæðast verk-