Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1993, Blaðsíða 46

VÍKINGUR
Árni Jón Jóhannsson, fyrrverandi sjómaður:
LEIÐINLEGT AÐ
MISSA ÞESSA
HELVÍTIS GAURA
segir hann þe|[ar hann minnist þess þegar enskur togari slapp frá
varðskipinu Oðni eftir að togarinn var staðinn að veiðum innan
landhelginnar. Árni Jón hefur reynt mikið sem sjómaður, meðal
annars var hann með þegar Sæbjörgin var gerð út til berklaleitar á
Norður^ og Austurlandi.
„Þetta var mikið ævintýri.
Sæbjörgin var ekki nema 60 tonna
seglskúta, með 180 hestafla Bolin-
der-hjálparvél. Bestikkið, og aðrar
mannaíbúðir, var mjög lítið eins og
það var í þessum litlu skipum. í best-
ikkinu voru fleiri hundruð manns
gegnumlýstir, allt frá Húsavík og
suður alla Austfirði. A litlu höfnun-
um var ekki hægt að komast að
bryggju, við rerum með fólkið um
borð og aftur í land,“ segir Arni Jón
Jóhannsson sem árið 1938 var á
varðbátnum Sæbjörgu, en þá um
sumarið var Sæbjörgin notuð tii að
fara um landið með lækni til að leita
að berklasjúklingum.
„Þegar illt var í sjó var ekki hægt
að mynda, tæki læknisins var það
misjafnt. Læknirinn sem með okkur
var hét Sigurður Sigurðsson, síðar
landlæknir, og með honum var einn
maður, rafvirki, til að halda tækjun-
um í lagi. Sigurður læknir var okkar
helsti berklalæknir.
Mig minnir að við höfum verið
átta í áhöfninni, skipstjóri var Þórar-
inn Björnsson, Húnvetningur og
frábær maður, hann var vel greind-
ur og gegn og var síðar lengi skip-
herra hjá Landhelgisgæslunni. Það
voru tveir stýrimenn og tveir vél-
stjórar, Jóhann Björnsson, sérstak-
ur snillingur, og Guðjón Svein-
björnsson. Við vorum fjórir á dekk-
inu og þar af tveir viðvaningar."
Ég man eftír IngimunJigamla,
eldgömlum sleða
„A þessum árum tíðkaðist að
Landhelgisgæslan tæki báta á leigu
til að sinna gæslustörfum. Þetta voru
yfirleitt gamlir og niðurníddir fiski-
bátar. Þessir bátar voru mikið notað-
ir til að draga skip sem voru vélar-
vana og eins voru þeir notaðir til að
líta eftir landhelginni, sem þá var
þrjár sjómílur.
Ég man eftir Ingimundi gamla,
eldgömlum sleða, og ég man eftir
Gaut, gömlum pungi norðan af Ól-
afsfirði. Hafaldan NK frá Norðfirði
var fengin úr þrotabúi í gegnum
Landsbankann. Hún var sæmilegur
bátur. Það var sett byssa á þessa báta.
Þeir voru ekki allir við störf fyrir
gæsluna á sama tíma. Ég var um
tíma á Haföldunni og eins var ég á
Faxa úr Garði, sem var nýlegur fiski-
bátur.
Við berklaleitina kom margt
skemmtilegt fyrir. Ég man að þegar
við vorum á Þórshöfn var héraðs-
læknirinn þar með Sigurði berkla-
lækni um borð í Sæbjörginni. Við
46