Tímarit kaupfjelaganna - 01.01.1896, Page 36

30
þessara manna. Samkeppni kaupmanna, sem or eitt liið
harðasta strið, sem nú er háð, sjer fyrir því. Ekkert em-
bættiseftirlit gæti komizt í hálfkvisti við eftirlit keppinaut-
anna. Þess vegna er það hið rnesta vogunarspil, sem nokk-
ur kaupmaður getur gert, að fremja það gagnvart við-
skiftamönnum sinum, sem er sviksamlegt að almennings-
(lómi1 og því hættulegra er það, sem kaupmaðurinn á meira
undir tiltrúnni; þar býr hann í höndur keppinautum sín-
um hið bitrasta vopn, ef þeir geta grafið það upp, og þeir
grafa það upp fyr eða seinna og nota það ómjúklega.
Um umboðsmann vorn, hr. L. Zöllner, ætla jeg að
verða fáorður sjerstaklega. Jeg vil að eins geta þess, þótt
það hafi minni þýðingu, en það sem áður er sagt, að hann
hefir sýnt oss tiltrú í iieiru en því, að senda oss vörur og
lána oss fje. Hann hefir árlega greitt oss til baka verð
fyrir vantandi vörur, sem alls nemur mörgum hundruðum
króna, og hefir ætíð farið eftir sögusögn fjelagstjórnarinn-
ar, sem eigi allsjaldan hefir komið í bága við skýrslur
skipstjóranna á skipum hans. Hefði hann sýnt oss þá tor-
tryggni og vífilengjur, sem oft eiga sjer stað i viðskiftum
hjer, væri fjelag vort svift nokkrum hundruðum króna.
Já, jeg hefi álíka mikla trú á þessum ofsjónum, sem
sumir menn sjá alltaf i fari umboðsm. fjelaganna og jvmsra
starfsmanna þeirra, eins og jeg hefi á afturgöngu Gláms
*) Það er einkeunilegt i þesBU sambandi, að sumir kaupmenn, sem
ekki vilja vamm sitt vita í því að draga á tálar, eða pretta viðskifta-
menn sína, eða brigða orð sín við þá í viðskiftamálum, svífast eigi að
dreifa út lygasögum og óhróðri um sina keppinauta. Hagsmunir þeirra
hafa bjer skapað tvennskonar samvizku, ef maður mætti svo að orði
kornast. Gagnvart þeesum mönnum hefir viðskiftamaðuriun ekkert að
óttast; en keppinauturinn er í sífelldri hætfu. Þessi tvennskonar sam-
vizka kemur annars fram í ótal tilfellum og bjá öllum stjettum. llarg-
ur heiðvirður maður, sem er mjög samvizkusamur hvervetna þar, sem
hann á æru sina, tiitrú og hagsmuni á hættu, svíkst um margt, þar
sem vauiun og afskiftaleysið Iætur honum líðast það.