Andvari - 01.06.1963, Síða 51
ANDVARI
BURTFOR
49
um neðar en bæjarhóllinn. Snjórinn á þakinu var byrjaður að bráðna og renna
í lækjum niður í garðinn, og öðru hvoru féllu klakastykki með háværum
skruðningum ofan járnið og lentu með dynk í garðinum.
Leiði gömlu konunnar, móður bóndans, stóð nýorpið austur undan kirkj-
unni. Hún hafði dáið snemma um vorið úti á sjúkrahúsi og verið flutt til
kirkjunnar stuttu síðar. Ég minntist þess ekki, að framliðin manneskja hefði áður
verið mér svo nálæg eftir dauðann. Hún hvarf varla úr huga mér þennan tírna,
senr hún stóð uppi, nema á næturnar, því hana bar ckki í drauma mína
fremur en annað nýdáið fólk. Ég hafði verið einn þeirra, sem báru hana út
að gröfinni eftir mikinn yfirsöng inni í kirkjunni. Og þcgar sonur hennar
steig fram á bakkann til að signa yfir kistuna, vissi ég, að veru hans í dalnum
var lokið og för hans ráðin út í veröld, sem var næstum eins framandi og sú,
er móðir hans hafði nú verið kvödd inn í, södd lífdaga.
Ég sá að bóndinn var kominn út á hlaðið eitthvað að dunda í kringum
bílinn. Það gat varla dregizt lengi úr þessu, að hann legði af stað. Og þótt hann
vildi slá förinni eitthvað á frest, gat það aldrei orðið nema stutt, hann myndi
ekki láta vini sína spyrja slík veikleikamerki uin sig að lokum, þó honum stæði
á sama um hvað aðrir segðu.
Ég heyrði ekki þegar bíllinn fór í gang, en sá hann hyljast þykkum reyk-
mekkinum frá útblástursrörinu, unz vélin var orðin heit. Þá tók hann bílinn
af stað aftur á bak og sneri honum, ók sfðan hægt út hlaðbrekkuna og ofan með
henni, þangað til hann hvarf niður á eyrina þar sem vaðið var á ánni. Vor-
ilóðin voru löngu úr henni, og hún lá niður í grjóti, gegnsæ og sakleysisleg
eftir kalda nóttina. Við höfðum vaxið úr grasi á bökkum hennar, kallazt á yfir
strauminn, og þar hafði æska okkar legið eftir. Áin var í senn andstreymi
okkar og von. Hún var okkur farartálmi, þar til hana lagði á vetrum. En fyrir
bragðið skorti samvistir okkar aldrei þá uppáfinningasemi, er vinnur bug á
h versdagsleikan um.
Þegar tunglskinið var komið niður í miðjar brekkurnar á móti, hljóp ég
yfir á grundina þar sem húsin höfðu staðið og við mæltum okkur löngum mót.
Það var oft, að við lögðum af stað upp Röðulinn með sleðann í togi í sama
mund og garnli bóndinn kom út úr húsunum frá því að hygla fénu. Hann
hýsti það seint ef veður voru hæg. Og hann bað okkur að fara gætilega og
vera ekki með hávaða í kringum húsin, svo féð hefði ró til að hvílast. Síðan
brá hann höndum aftur fyrir bak og hvarf okkur ofan í myrkvað gilið. Við
biðum þess í geigvænni þögn að hann kæmi upp í birtuna hinumegin. Brattinn
leyndi á sér, svo það gat tekið nokkurn tíma að feta sig áfram eftir hörðu
hjarninu. Við komumst aldrei nema tvær ferðir á kvöldi og ekki nema eina í
4