Andvari - 01.05.1967, Síða 56
54
NIGEL BALCHIN
ANDVARI
að ganga út, en einnig hún neitaði: „Ek
var ung gefin Njáli, ok hefi ek því heitit
honum, at eitt skyldi ganga yfir okkr
bæði“.
Þá mælti Njáll við Bergþóru: „Ganga
munum vit til hvílu okkarrar ok leggjast
niðr. Hefi ek lengi værugjarn verit“.
Þau gengu þá til hvílu sinnar og lögðust
niður með sveininn, son Kára, milli sín,
og bryti Njáls breiddi að skipun hans
yfir þau húð af nýslátruðum uxa. Eftir
það hreyfðust þau eigi né gáfu hljóð
frá sér. Þegar S'karpheðinn sá föður sinn
og móður leggjast til hvíldar, mælti hann:
„Snimma ferr faðir várr í hvílu, ok er
þat sem ván er: hann er maðr gamall“.
Brytinn hafði nú komizt út úr húsinu,
svo að eftir voru aðeins, auk Njáls, Berg-
þóru og drengsins, Skarpheðinn, Grímur
og Kári, sem enn börðust fast. En nú
tóku stórviðir hússins að falla, og Flosi
hörfaði undan með menn sína og lét eld-
inn ljúka verkinu.
Eitt af hinum stóru þvertrjám hafði
brunnið um miðju, svo að annar endinn
lá á gólfi niðri, en hinn skorðaður hátt
uppi við vegginn. Kári kallaði til Skarp-
heðins og sagði honum að hlaupa upp
þvertréð og stökkva frá efri enda þess,
en Skarpheðinn heimtaði, að Kári færi
á undan, en kvaðst mundu koma þegar á
eftir honum. Kári hikaði við að yfirgefa
hann, en Skarpheðinn hvatti hann að
fara og hefna sín, ef hann kæmist undan.
Kári tók þá logandi stokk og kastaði hon-
um út í húsagarðinn. Meðan athygli Flosa
og manna hans var bundin við brennandi
stokkinn, stökk Kári ofan af þakinu. Klæði
hans loguðu, og hárið var sviðið af, en
hann laumaðist brott í skjóli af reyknum,
hljóp að tjörn einni og kastaði sér í hana
og slökkti í klæðum sinum og komst
undan út í myrkrið.
Jafnskjótt og Kári hafði stokkið, reyndi
Skarpheðinn að hlaupa upp þvertréð,
en það brotnaði undir honum. Hann
reyndi þá að klifra upp vegginn, en hann
lét líka undan, og hann féll niður aftur.
Þá mælti Skarpheðinn: „Sét er nú,
hversu vera vill“. Reyndi hann þá að
brjóta sér leið meðfram hliðarveggnum til
að finna Grím, bróður sinn, en þegar hann
kom til hans, féll Grímur dauður niður,
—• hefur líklega kafnað. Þá féll niður það,
sem eftir var af þakinu, svo að Skarpheð-
inn varð fastur milli þekjunnar og gafl-
hlaðsins.
Flosi og menn hans dvöldust við eld-
ana til dögunar. Meðan þeir voru þar
enn, reið maður að og spurði tíðinda,
og hverjir látizt hefðu í eldinum. Flosi
svaraði, að víst væru þau Njáll og Berg-
þóra dauð, synir þeirra allir og Kári og
sonur hans. Maðurinn sagði, að þetta gæti
varla verið, því að hann hefði mætt Kára
fyrir fám stundum og lánað honum hest;
hár Kára og ytri fatnaður hefði verið
brenndur og annar eggteinninn á sverði
hans, Fjörsváfni, hefði verið blár af eldi
og deigur. Hefði Kári sagt, að hann mundi
herða hann í blóði Sigfússona og annarra
brennumanna.
Þetta hlýtur að hafa verið skelfingar
stund fyrir Flosa, því að hér hafði það
einmitt gerzt, sem hann hafði ávallt óttazt:
ungur maður og öflugur og ægilegur bar-
dagamaður hafði komizt undan úr brenn-
unni. Flosi hafði lagt allt í hættu til að
greiða ættingjum Njáls eitt heljarhögg,
sem skæri úr þeirra í milli. Með atferli
sínu hafði hann unnið níðingsverk að
skilningi norræns manns og drýgt dauða-
synd sem kristinn maður. Aform hans
hafði misheppnazt, er Kári komst undan.
Þótt brennumenn væru hundrað og
tuttugu manna flokkur, varð Flosa óðar
ljcst, að nú voru þeir í lífshættu, —• eink-
um, ef þeir héldu ekki saman, — og
hann hvatti Sigfússonu til cð ríða heim