Andvari

Árgangur

Andvari - 01.05.1967, Blaðsíða 99

Andvari - 01.05.1967, Blaðsíða 99
ANDVARI BRÉF TIL BÆNDA OG NEYTENDA 97 ætti aS vera bætt ræktun þess ræktaða lands, sem þeir eiga og nytja, fremur en aS rækta nýtt land til túnauka. Og þótt þeir leggi jafnframt einhverja stund á nýræktun, veldur slíkt engum straum- hvörfum, og léttir engum útflutnings- uppbótabagga af ríkissjóði. En því miSur er nú þannig búiS aS þessum bændum, einkum þeim, sem minnst hafa túnin, aS þeir eru meS framlögum hvattir sterk- lega til aS stækka tún sín, en ekkert um þaS skeytt hvernig er ástatt um rækt- unarástand þeirra túna, sem fyrir eru. A meSal þeirra búa, sem hér er um aS ræSa, eru vafalaust mörg býli, sem eiga fyrir sér aS leggjast niSur sem sjálfstæS býli, sum aS fara hreinlega í eySi, önnur aS leggjast undir aSrar jarSir. Allt veldur þetta því, aS meiri ræktun til þess aS stækka túnin verSur vafasöm, en boS- orSiS blí'fur samt: meiri ræktun og stærri bú. Ég fordæmi ekki þá viSleitni aS reyna meS sérstökum framlögum til nýræktar á þeim jörSum, sem hafa lítil tún, aS hraSa þar stækkun túna, svo sem nú er gert, og í allt aS 25 ha stærS. En hér er of ein- hliSa á haldiS um umbætur, og út af fyrir sig er þaS óraunhæft og ekkert markmiS aS gera öll hýli sem líkust aS stærS, aS því er nær til ræktaSs lands. Hér kemur svo margt annaS til greina. VíSa um land, þar sem byggS blaktir á skari, verSur henni ekki bjargaS meS slíkum ráSum. Ég álít einnig, aS þaS sé misskilningur aS vera aS mismuna bændum meS fram- lög til ræktunar eftir því hvort túniS á bænum er 20 ha eSa 26 ha. Eigi ríkiS aS greiSa framlög til ræktunar, má líta svo á, aS ræktunin sé jafnvelkomin hvar sem er, aSeins ef hún er þannig staSsett á landinu, aS hún geti veriS grundvöllur skynsamlegrar framleiSslu. Ef takinörk skulu sett, væri nær sanni aS miSa þau viS efnahag bænda og skattaframtöl, heldur en viS túnstærS. AS því verSur víst ekki horfiS. En mér sýnist nú stefnt í slíka ófæru meS einhliSa nýrækt og stækkun túna, aS eitthvaS verSi til bragSs aS taka, þannig aS söSlaS sé um og það án tafar, til þess aS knýja fram bætta ræktun gömlu túnanna og aukna rækt- unarmenningu. Ég tel, aS oss geti veriS nauSugur sá kostur aS stórlækka eSa afnema um stund öll framlög til nýræktar til stækk- unar túna á býlurn, sem hafa yfir 25—30 ha ræktaSs lands, en bjóSa um leiS öll- um þeim bændum, sem svo er ástatt um, upp á annan túnræktarstyrk eSa framlag. Framlag til að endurrækta gömlu illa ræktuðu túnin. Segja má, aS vísir aS þessu sé í jarS- ræktarlögunum nýju, þaS er ákvæSiS um framlag til „endurvinnslu túna vegna kals eSa þýfis". En orSalagiS eitt ber þess vottinn, aS þeir, sem hér hafa veriS aS verki, hafa ekki komiS auga á heildar- þörfina um endurræktun túnanna, og ekki neitt nálægt því. „Vegna kals og þýfis.“ Ljóst er hvaS fyrir vakir, aS hlaupa undir bagga, þegar illa fer, en á engan hátt aS efna til og örva til stefnubreyt- ingar í túnræktinni. Þetta er hörmulegt, hörmulegt aS vér skulum ekki viS endurskoSun jarSræktar- laganna, eftir aS liSin eru 42 ár frá fyrstu setningu þeirra, og eftir aS lög um rækt- unarsambönd hefir veriS í gildi í 20 ár, eiga handbæra meiri raunsýni og víSsýni í ræktunarmálunum en hin nýju lög bera vott um. Hrjósi mönnum hugur við aS lækka eSa afnema um nokkurt árabil framlög til nýræktar á býlum, sem þegar hafa stór tún, og greiSa í þess staS framlag til endurræktunar túna, mætti hugsa sér stefnubreytingu í þessum málum fram- kvæmda þannig, aS endurræktun túna 7
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.