Andvari - 01.01.1940, Blaðsíða 66

62
Jóhann Sæmundsson
andvahi
IV.
Það kann að koma mörgum á óvart, að vatnið sé jafn
mikilvœgt sem fæða eins og kolvetni, fita og eggjahvítu-
efni, er rætt hefir verið um hér að framan. En enda þótt
maðurinn fengi öll þessi efni, ásamt söltum og bætiefnum,
í hinum hentugustu hlutföllum, gæti hann ekki lifað, ef
vatnið vantaði. Þetta er auðskilið mál, ef það er hugleitt,
að nálega tveir þriðju af þyngd líkamans er vatn. Meðal
rnaður, sem vegur 150 pund, hefir 100 pund af vatni í lík'
ama sínum.
Menn gera sér sjaldan ljóst, hve veigamikið hlutverk
vatnið hefir í líkamanum. An vatns getur hann ekki starfað.
Menn geta svelt sig tímum saman, án þess að mein hljótist
af, ef þeir fá nóg vatn. Vatnið er skilyrði þess, að líffærin
geti gert skyldu sína.
Allar frumur líkamans geyma í sér vatn, er gerir það
mögulegt, að nauðsynlegar efnabreytingar geti átt sér
stað.
Þegar meltingarsafarnir myndast, taka frumur meltingar-
kirtlanna vatn úr blóðinu, fæðan leysist upp í safanuni og
berst með vatni inn í blóðið og út um líkamann. Mestur
hluti blóðsins er vatn, enda nauðsynlegt, að það geti flotið
urn allan líkamann og fært honum næringu og súrefni, en
tekið við úrgangsefnum hans. Þá þarf vatn til þess að losa
hann við slík efni með þvagi og svita.
En það er ekki nauðsynlegt að drekka allt það vatn, er
líkaminn þarf. Mikinn hluta þess fær hann með fæðunnx
og nokkuð býr hann til sjálfur. Sem dæmi má nefna, að
um 80% af þyngd fiskjar er vatn, um 70% í kjöti, en um
og yfir 90% í kálmeti og ýmsu grænmeti.
Jafnnauðsynleg vatninu eru steinefni eða sölt. Söltin koina
fyrir í öllum frumum líkamans og eru hluti af þeim. Það
má skoða þau, ásamt bætiefnunum, sem efni, er hafa stilh-
áhrif á störf frumanna og þá um leið líffæranna og alls lík-
amans. Eins og kunnugt er, er mikið af kalki og fósfór i
beinunum, er veitir þeim styrk. Af matarsalti, sem er sam-