Andvari - 01.01.1940, Page 59

andvari
Næringarþörf manna.
Eftir Jóhann Sæmundsson.
I.
Likami mannsins er gerður úr fjölda efna. Sum þeirra eru
^einlínis lífsnauðsynleg, en önnur að minnsta kosti æskileg,
ef heilbrigt líffærastarf á að haldast. Til þess að varðveita
rétt efnahlutföll í líkamanum, er nauðsynlegt, að hann fái
fæðu, er hefir að geyma nægilegt magn þeirra efna, sem í
honum eru. Auk þess verður fæðan að leggja til það orku-
magn, er útheimtist við öll störf, hvort sem þau eru unnin i
kyrrþey hið innra eða birtast gagnvart umheiminum sem
vinna.
Líkamanum hefir oft verið líkt við vél. Líkingin er rétt að
Pvi leyti, að hann þarfnast eldsneytis, fæðu, er sé honum
orkugjafi við dagleg störf, á sama hátt og gufuvélin þarfnast
eldsneytis til að knýja áfram skipið. En allar vélar slitna
°g verður þá að gera við þær og setja í þær nýja varahluta.
Likanhnn er hins vegar svo fullkonhnn, að hann endurbætir
s-litið jafnóðum. Fæðan er honum ekki aðeins eldsneyti,
i>eldur einnig efniviður til endurnýjunar á öllu því, sem
gengur úr sér við daglegt strit.
Hún hefir því tvöfalt hlutverk: í fyrsta lagi er hún orku-
gjafi við öll störf. í öðru lagi er hún hráefnið, sem hin mikla
verksmiðja, líkaminn, verður að fá, til þess að vaxa, þrosk-
asL halda á sér hita og vera starfhæfur frá vöggunni til
grafarinnar.
Frumefnin í likama mannsins eru yfirleitt hin sömu og
Lðkast í jurtum og dýrum, þótt hlutföllin milli einstakra
etna og tengsl þeirra hvert við annað séu nokkuð frábrugðin.
Fruniefni þessi eru bæði úr hinni lífrænu og ólifrænu nátt-