Menntamál - 01.12.1939, Blaðsíða 8
134
MENNTAMÁL
sem ætla mætti af reynslu síðustu tíma, að gætu orðið
viðfangsefni allra næstu ára.
Fyrst vil ég minnast á smábarnakennsluna. í flestum
nágrannalöndum vorum hafa umbætur á skólamálum
byrjað og orðið mestar á meðferð og námsskilyrðum yngstu
skólabarnanna. Hér má að vissu leyti segja það sama.
Ýmsar athyglisverðar nýjungar hafa verið reyndar í smá-
barnabekkjum og skólum hér á landi. En betur má ef duga
skal. Stefnu næstu ára mun mega einkenna með þessum
fáu orðum: Meiri hreyfing, meira hlutrænt starf. Því
yngri, sem börnin eru, því meiri þörf hafa þau fyrir að
vera á sífelldri hreyfingu og þeim mun naúðsynlegra er
þeim einnig að þreifa á og handfjalla sem flest af því,
er þau eiga að skilja og festa sér í minni. Þessvegna munu
líka kennsluaðferðir í þeim námsgreinum, sem eru þunga-
miðja smábarnakennslunnar, svo sem í lestri, skrift og
reikningi, breytast meir og meir til samræmis við þessar
staðreyndir. Byrjunarkennsla í lestri til dæmis mun færast
í það horf, að börnin fái að þreifa á og leika sér að hlut-
unum samtímis sem þau læra að lesa nafnorðin er tákna
þá. Svipað gildir um ýmsa eiginleika hlutanna, sem tákn-
aðir eru með lýsingarorðum, t. d. um lögun, liti, yfirborð,
rúmtak og afstöðu hlutanna, og á sama hátt mundu börn-
in verða látin leika ýmiskonar verknað og athafnir, sem
í sagnorðunum felast. Þannig geta þau orðið læs án þess
að vita af því, að þau séu að læra að lesa, og með því að
læra ótal margt annað, sem þeim er nauðsynlegt og þroska-
vænlegt að kunna skil á. Líku máli gegnir um skriftina.
Einnig þar verður undirstaðan lögð með ýmiskonar hreyfi-
starfi. Börnin byrja á því að skrifa stórgerðar rissmyndir,
stafi meðal annars, á veggtöfiu, á stór blöð á borðum eða
gólfi og jafnvel með prikum í sand eða snjó, þar sem því
yrði við komið. En jafnframt eru hinir óþroskuðu vöðvar
handar og fingra æfðir með margskonar leikjum og starfi,
t. d. með því að þræða perlur upp á band, með því að móta