Menntamál - 01.12.1939, Side 9

menntamál
135
í leir, með því að handleika kúlur og kubba o. s. frv. og loks
á þetta ekki sízt við um reikningsnámið, sem allt byggist
á glöggum, nákvæmum hugmyndum um stærðir og hlutföll.
Nú er það að vísu sannanlegt, að hægt er að kenna a. m.
k. sæmilega greindum börnum að lesa, skrifa og reikna
með ólíkustu aðferðum. Mælikvarðinn á það, hvort aðferð-
in er góð eða slæm, er því ekkii einungis sá, hvort börnin
verða læs, skrifandi eða reiknandi, heldur miklu fremur
hvaða áhrif hún hefir á almennan þroska barnsins og af-
stöðu þess til náms og starfs, t. d. hvort hún glæðir áhuga
eða sljóvgar og þreytir. Hvaða gagn er t. d. í því að kenna
barni að lesa, ef það er gert á þann hátt, að þreytan og
andúðin gegn bókum hefir orðið svo sterk, að maðurinn
eða konan fær sig ekki óþvingað til að líta í bók eða blað
það sem eftir er æfinnar? Og þekkjum við ekki öll þannig
fólk? Sæmilega vel gefnar manneskjur, sem kunna að lesa,
en mundu heldur láta refsa sér með húðláti eða fjársekt-
um en bóklestri. Þekkjum við ekki líka fjölda fólks, sem
kann að skrifa eins og það er kallað, en gera það svo stirð-
lega og ólæsilega, að bæði er þeim og öðrum til tafar og
leiðinda. Sumt af þessu fólki skrifar kannske daga og
nætur, en verður aldrei skrifandi. Og þá þarf ekki langt
að fara til þess að finna menn, og það stórgáfaða, sem
ekki mega heyra nefndan reikning, svo að ekki renni
þeim kalt vatn milli skinns og hörunds, og þeir sjálfir og
aðrir standa í þeirri meiningu, að þeir séu fæddir með
þeim ósköpum að geta ekki lært einföldustu reikningsað-
ferðir, og virðast líta á þetta sem eins konar náttúru-
undur. í mörgum tilfellum af því tagi, sem nú voru nefnd,
er næsta sennilegt, að óbeit eða ímyndaður hæfileika-
skortur til að læra einhverja hinna tilgreindu náms-
greina stafi að meira eða minna leyti af illum kynnum
við námsgreinina í skóla eða heimahúsum fyrstu náms-
árin.
Móðurmálið er öndvegisnámsgrein í skólunum, svo sem