Menntamál - 01.03.1955, Qupperneq 53

MENNTAMAL
45
Hvað er "sociometri”?
Á öðrum stað í hefti þessu er getið um nýja sænska
bók um „sociometri". Þar eð ýmsum mun ókunnugt um
þau fræði, þykir mér hlýða að skýra örlítið frá þeim.
Með sociometri er átt við sérstakar aðferðir og jafnvel við-
horf innan félagsvísindanna, þar sem leitazt er við að
kanna og setja skilmerkilega fram tengsl einstaklinga inn-
an ákveðinna félagsheilda. Ekki er mér kunnugt um neitt
íslenzkt orð um hugtak þetta, ef til vill mætti kalla það
tengslakönnun.
Fræði þessi eru ung og ekki langt á veg komin, enda er
þess ekki að vænta, þó er mjög mikilsvert fyrir kennara
að kynnast þeim. Það er harla mikilvægt, að kennari geri
sér glögga grein fyrir félagslegum tengslum nemenda í
bekknum og félagslegri aðstöðu hvers þeirra. Ef nem-
andi samþýðist ekki bekkjarheildina, má svo fara, að
honum sé bekkjarvistin verri en engin að öllu samanlögðu.
Á hinn bóginn getur kennari haft margs konar gagn af
því að vita, hverjir eru vinsælastir og bezt til foringja
fallnir í bekknum. Félagskönnunin auðveldar kennaranum
að nýta sem bezt jákvæð félagsleg öfl innan bekkjarins
og að vinna gegn spjöllum á hollum anda og yndi nem-
andanna í bekknum.
Margir munu hyggja, að ekki sé þörf á sérstakri könn-
un, svo að kennara verði Ijóst, hversu félagsmálum bekkj-
ar hans er komið, hvernig einstakir nemendur hans una
sér, hvernig að þeim er búið af félögum þeirra o. s. frv.
En það á hér við sem ella um hversdagslegustu hluti, að
hugmyndir okkar um þá eru yfirleitt mjög óljósar. Án
beinna athugana eða mælinga vitum við sjaldnast glögg
deili á þeim. Við teljum sjaldan fært að gefa einkunnir án