Æskan - 01.11.1970, Qupperneq 20

LITLI JÓN
Saga viturs fugls, er var trúr allt til enda. Tilbað
óþekktan guð sinn og dó. Heyrt hef ég, að skrifað
standi í guðspjöllunum eitthvað á þessa leið: Eigi
skalt þú láta Ijós þitt undir mæliker.
Við þessi orð mætti bæta:
Eigi skalt þú láta annarra liós undir mæliker.
Og vissulega er það sjaldan eða aldrei gert í eftirmæl-
um burthorfinna. Ég ætla að hafa sama háttinn á, er ég
með nokkrum fátæklegum orðum minnist lítils, elskulegs
búrfugls, söngfugls, er var afburðavel gerður til sálarinnar,
og þá eins til líkamans, því svipur manns eða dýrs mótar
sig eftir sálinni likt og listaverkið aðlagast meistara sínum
— og bræðir þá stundum úr sér gangverkið, er tímar líða,
og verður úr því einungis lítið og lágt seltjarnarnes.
Og gleymdu nú sjálfum þér, Litli Jón, eins og sagt er
við leiklistarnemanda, sem úr á að verða listamaður. —
Dragðu vænginn frá andliti þínu og hættu að roðna svona
á nefinu.
Ég er aðeins að reyna að sá Ijósbroti lítils, horflns fugls
í ókunnugt, svangt beð. Manstu, Litli Jón, þegar ég keypti
þig og konu þína, hana Litlu Gunnu, I fuglabúðinni? Þið
þrýstuð ykkur hvort að öðru á búrprikinu, yndisleg fugla-
hjón, þótt eigi væruð samanvígð eftir þessa heims ritúali.
Þið áttuð aðeins hvort annað og kunnuð því að elska. —
Manstu kvöldið, Litli Jón, I stofunni heima, þegar barns-
eða móðurhönd nálgaðist ykkur gegnum búrrimlana —
hve skelkuð þið urðuð. — Flýðuð út I eitt búrshornið hald-
in skelfilegum ótta við hinar grófu mannshendur. — Hvort
munu þær óhreinka okkur eða meiða?
Allt var hægt að lesa I augum ykkar og munnsvip frá
því kvöldi. Það lærðist mér smátt og smátt eins og læri-
sveini á vegi vizkunnar. Fyrst bauðst þú mér að opna búr-
ið, svo þið gætuð liðkað stirða vængina — hve það var
undursamleg sjón — opinberun skaparans. — Ekki tveir
fuglar, sem flugu af einum stað á annan, heldur tvær líf-
verur, sem blökuðu fíngerðum vængjum slnum af slíkri
kúnst, að þær héldu sér á sama stað I loftinu, tómarúminu,
á þeim einum saman.
Ég opnaði líka gluggann, Litli Jón, svo þið gætuð numið
náttúruhljóðin fyrir utan. Þá var vetur. — Manstu, hve þú
flýttir þér inn aftur, þegar fyrstu snjókornin hrundu á þig?
Um vorið keypti ég hreiðurkassa og tindi strá meðfram
veginum. Þú tókst þau í nefið hvert af öðru, manstu það,
Mynd eftir Guðrúnu Jacobsen.
MYNDTILEINKUNN við
Sáuð þið hana systur mína
sitja lömb og spinna ull?
Fyrrum átti ég íalleg gull.
Nú er ég búinn að brjóta og týna.
Einatt hefur hún sagt mér sögu,
svo er hún ekki heldur nízk:
Hún hefur gefið mér hörpudisk
fyrir að yrkja um sig bögu.
Hún er glöð á góðum degi,
glóbjart liðast hár um kinn,
og hleypur þegar hreppstjórinn
finnur hana á förnum vegi.
Jónas Hallgrímsson.
Litli Jón, og prófaðir þau hvert af öðru, hver væru nothæf
og hver ekki, undir eftirliti þinnar góðu konu, hennar
Litlu Gunnu, og síðan hófst þú handa með hreiðurgerðina,
að uppfylla jörðina, er öll skilyrði voru til staðar.
Og þá kom höggormurinn í heimilisgarðinn.
Húsmóðir þín, Litli Jón, hélt að dýrin hefðu það fram yfir
mennina að vera öll mótuð í sömu mynd, þinni mynd. Og
einn dag hélt hún í fuglabúðina til að leysa fleiri helsingja
úr búrum, og lika til að gleðja þig, konu þína og velupp-
alda dóttur. — Þið hlutuð að þrá kynsystkin ykkar. Manstu
þann dag, Litli Jón? Þú, húsbóndinn, fagnaðir þeim af
þeirri gestrisni, er sæmir göfugum húsbónda. — Þú söngst
fyrir nýju heimilisfuglana fegurstu aríuna þína, leiddir þá
um húsið feimna og áttavillta, kenndir þeim síðar að byggja
hreiður, baða sig og vara á opnum glugga norðanvindsins.
568