Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1919, Side 58

216
íslenzkir listamenn:
[IÐUNM
slíka ofhleðslu. Steinninn er jafnan þögull, og ÞV1
verður það að vSra fáort og gagnort, sem í hann
fer. Eins lík eins og vangamyndin af St. G. St. i
sjálfu sér er, eins leiðist mér bæði plægingamaður-
inn og flugfákurinn með járnteinunum niður úr. Eða
hvern skyldi gruna, sem ekki veit það, að þetla ætti
að tákna hörpustrengi? — Þó leiðasl mér mest þær
»ljótu loppur«, er koma í ljós báðum megin við
vangamyndina; eru þær líkastar því eins og verið
sé að gefa skáldinu »langt nef«, þótt þær raunar
eigi að tákna islenzka fjallafaðminn, er sé að teygja
sig út eftir skáldinu. Öll er myndin leiðinleg, en hún
sýnir þó, hverju Ríkharði hættir mesl við og helztu
lýtin á list hans. Honum hættir stundum við að of-
hlaða svona myndir sínar og smíðisgripi með alls-
konar meira eða minna smekklegu kroti og útflúrn
Hann gleymir þá hinum hréinu línum og því seni
er æðsta boðorð steinlistarinnar, að tala máli hinnar
»heilögu einfeldni«. Séu líkingar viðhafðar i stein-
listinni, þá eiga þær að koma í ljós sem sérstakar
myndir, eins og t. d. lágmyndir á fótstöllum lík-
neskja, en það á ekki að hrúga þeim, eins og ber
er gert, inn í sjálfa myndina og sprengja með þvl
öll heildaráhrif hennar. Listamaðurinn veit þetta,
eins og síðasta myndin sýnir, en hugarflugið her
hann ofurliði og freistar hans til að leggja ofmikið
inn í myndirnar. Síðasta myndin, sem hér verður
sýnd, er líka líking, en hún er hrein og bein og
blátt áfram, enda hefir listamanninum þar aftur tek-
ist upp.
Mynd þessa nefnir R. J. »Pasteur’s minning«; en
tilefni hennar er fyrirlestur, sem landlæknir G. Rjörn-
son hélt hér í fyrra eða hitteðfyrra og brot úr kvæði
eftir Charles Richet, sem hann hafði þýtt og nefnist
»Frægð Pasteur’s«. Nú er sóttkveikju-rannsóknum
þessa mikla manns var lýst og því, hversu miklo