Kirkjuritið - 01.01.1947, Blaðsíða 17

Kirkjuritið. Menntun presta á íslandi. 11
rit og menningarstraumar frá beztu menntastofnunum
Evrópu.
Um sama leyti og Rúðólfur starfar í Bæ, blómgast
skóli Lafranc’s, seinna erkibiskups í Kantaraborg í
Normandíi. Hafði hann komið þangað með miklu
fjdgdarliði skólamanna á árunum 1035—’39 og hafið
skóla í Avranclies 1039, en fluttist síðan til Bec, árið
1012. Hafi Rúðólfur verið ættaður af þessum slóð-
um, er ekki ólíklegt að liann hafi fvlg'zt vel með
því, sem þar gerðist, og hugsanlegt, að liann hafi haft
eitthvert samband við þennan fræga skóla, er kom til
að hafa varanleg álirif á kristnilíf Evrópu. Og eins
og aðalsmanna og höfðiiigja synir hópuðust að skóla
Lafranc’s, þannig hafa frændur Norðmanna hér norð-
ur á Islandi sent sonu sín í skóla Rúðólfs i Bæ. Og þar
var lagður meiri grundvöllur að kristnihaldi og bók-
menntum þjóðar vorrar, en enn hefir verið gaumur
gefinn.
Sennilega er það Rúðólfur, sem flytur rit Beda prests
„venerabilis“ út bingað, enda vitnar notkun Ara á Ald-
arfarsbók Beda, svo og hvernig liann notar dánarár
Játmundar helga til grundvallar tímatali sínu, um hin
ensku áhrif á frumkristni og fornmenntir þjóðar vorrar.
I Helgifræðum þeim, sem varðveitt eru í Hauksbók,
er þýðing á ræðu eftir Martein biskup í Bracara (d. 580).
sem þýdd var á engilsaxnesku af Ölfric ábóta í Egnes-
ham (c. 995—1025). Má sjá það af íslenzku þýðingunni,
að engilsaxneska versionin hefir verið höfð til hliðsjón-
ar og það rit hefir því verið kunnugt úti hér. Ekki væri
það ólíklega til getið, að Rúðólfur hefði flutt það út
úingað, eða aðrir enskir kennimenn, sem boðuðu ís-
lendingum fráhvagf frá heiðnum dómi. Ritið fjallar
einmitt um heiðna guði (De falsis Diis), meðal annars
norræna, og er því trúboðsrit1)-
x) Hauksbók, útg. F. J. Formáli XIX.