Eimreiðin - 01.04.1954, Side 19
EIMREIÐIN
EINAR JÖNSSON, LISTAMAÐUR
91
elskulegt, mér kærara en allt annað, er ég hafði þekkt og vissi
af, hófst að nýju“ (Skoðanir, bls. 80).
Hann telur, að um skeið hafi hann „fyrir einhvern vísinda-
litaðan þvætting“ tapað trú sinni. En hann finnur hana aftur,
hafi hún þá nokkurn tíma glatazt, skynjar einingu alls lífs við
guðdóminn og „að þrátt fyrir alla kvöl og sorg lifir maður hér
a náðartíma tilveru sinnar í undursamlegum heimi“, í dular-
fullu samfélagi við Krist, ástvin alls, sem lifir. Þessi íhugun um
uiátt, mikilleik og kærleika hins mikla mannkynsfræðara og
frelsara opinberast í mynd listamannsins af honum. Sú mynd
verður aldrei fullgerð. Svo mikilfengleg er fyrirmyndin. Og því
situr listamaðurinn enn í innstu véum sínum og mótar þögull
1 leirinn nýja tilraun, er lýsi veru guðssonarins og yfirbragði
a enn fyllri hátt en áður. Þessi hljóðláta contemplatio, íhug-
un og hvíld í kærleiksfaðmi hans, er þá líka megineinkennið á list
Einars Jónssonar og birtist í mörgum verka hans, enda í full-
kornnu samræmi við þá lífsskoðun, sem kemur fram í þessari
Þúai-játningu listamannsins:
„Vér trúum því, að allt líf og öll tilvera sé byggð á órjúfan-
Hgu réttlæti, þar sem kærleikurinn er undirstaða alls. Því get-
Ur maður hugsað sér nokkurt líf, sem líf geti kallazt, án kær-
1 '-ika ? Af guðdómlegri ást til vor gekk Kristur í dauðann fyrir
°ss, því fyrir holdtekju sína vissi hann vel, til hvers og að hverju
hann gekk. Ógnaþjáningar hans valda aldahvörfum samkvæmt
hinum eilífu lögum orsaka og afleiðinga. Eftir því lögmáli hlýt-
Ur eitthvað að breytast í hjálp og sælu fyrir andlegt lif mann-
kynsins og tilveru þess hér á jörðu sem annars heims“ (Skoð-
anir, bls. 198—199).
Tilbeiðsluþörfin —- og þráin er rík í verkum Einars Jónsson-
ar- Sjálfur hefur hann komizt svo að orði, að ef hann hefði ekki
att þessa þrá frá því fyrsta, vissi hann ekki, hvað úr list sinni
hefði orðið. Listamaðurinn verður að vera farvegur fyrir inn-
hlástur frá hæðum. Sé hann ekki slíkur farvegur, enda þótt oft-
ast ófullkominn sé, þá er list hans dauðadæmd. Sjálfur er ég
ekkert utan ófullkominn farvegur, hefur hann eitt sinn sagt.