Eimreiðin - 01.04.1954, Síða 20

92
EINAR JÓNSSON, LISTAMAÐUR
EIMREIÐIN
V.
Sú dýrmæta eign, sem íslenzka þjóðin á í verkum Einars
Jónssonar, er ekki enn metin að verðleikum. Þroskagildi listar
lians á sér engin takmörk, en til þess að njóta hennar, þarf að
kynnast verkum hans, íhuga þau og tileinka sér boðskap þeirra.
1 hinu snjalla kvæði um listasafn hans verður Guðmundi skáldi
Friðjónssyni að orði:
„Er ég í álfheimum? Er ég bergnuminn?
Geng ég með Gestum-blinda?
Hér er hljóskraf helgra vætta —
heimur hvítra töfra.
Þögli og þrá í þessu hofi
mörgum tungum tala;
orka andvöku, ögra skilningi,
lokka hug til leiðslu.
Hefja hygmyndir, hilling skapa
sannindi leyst úr læðing;
lyftir listamanns lögmálsgrein
sál úr svefni og drunga.“
Ég hygg, að svipuð tilfinning grípi flesta, sem fara að skoða
listasafn Einars Jónssonar, eins og greip skáldið og hann lýsir
svo vel í kvæði sínu. 1 þeim salarkynnum er sem heyra megi
hljóðskraf helgra vætta, sé hlustað — og skynja megi heim
hvítra töfra, sé sjónum beitt. Á þeim tímum, er vér lifum, ógn-
ar mannkyninu svartigaldur haturs og síaukinnar tækni í þjón-
ustu þess. Gegn honum er aðeins ein vörn: hinn hvíti galdur
kærleiksþjónustunnar. Milli þessara tveggja andstæðna er orr-
ustan háð.
Islenzka þjóðin hyllir listamanninn Einar Jónsson áttræðan
að árum, en ungan í anda. Bezta afmælisgjöfin, sem hún getur
fært honum — og um leið sjálfri sér — er, að hún tileinki sér
í orði og athöfn þau sannindi, sem hann hefur sífellt verið að
boða og boðar enn. Þá mun þjóðlíf vort í sannleika verða
„heimur hvítra töfra“.
Sveinn Sigurðsson.