Eimreiðin - 01.04.1954, Page 24

96
RlKI OG KIRKJA
EIMREIÐIN
innan, og fært fyrir því gild rök, að ríkinu bœri að taka þær
framkvæmdir á sína arma, að meira eða minna leyti. —
Á alþingi 1944 bar ég fram „frumvarp til laga um kirkju-
byggingar og þátttöku ríkissjöSs í stofnkostnaSi kirkjuhúsa“, og
fylgdi því ítarleg greinargerð og skýringar. Eigi náði það Hylli
þingsins þá, né heldur, er frumvarpið var borið fram á ný með
nokkurum tilfæringum, 1946. Þar var í aðalatriðum gert ráð
fyrir, að ríkissjöSur skuli greiSa kostnaS viS aS reisa og endur-
byggja kirkjuhús þjóSkirkjunnar aS % hlutum. Eftir það lét ég
af þingmennsku sakir brottflutnings af landinu til annarra
starfa. Mun málið svo hafa legið í þagnargildi, þar til 2. þm.
Árnesinga tók það upp að ráði biskups að sögn á þinginu 1952
—53 í annarri mynd og flutti frumvarp „um kirkjubyggingar-
sjóð“, er ríkið skyldi leggja til ríflega fúlgu, sem af skyldi veitt
vaxtalaust lán til langs tíma, til byggingar kirkna og endur-
bóta á þeim. Eigi varð það frumvarp útrætt þá. En á þinginu
1953—54 (eftir kosningar) kom það aftur fram og náði þá
samþykki sem lög. Og er þá nokkur bót á ráðin. — Sjálfsagt
verða áfram á alþingi ýmsir góðviljaðir og réttsýnir menn,
einnig að því, er þessi efni snertir, kirkjumálin; en ef farið er
í nokkurs konar „manngreinarálit“, þá er svo ástatt nú t. d.,
að af lærðum mönmrni svonefndum eru engir prestar eða guð-
fræðingar, sem eiga setu á alþingi (öðru vísi mér áður brá!),
en aftur á móti tylft lögfræðinga, sem ekki er að lasta í sjálfu
sér, þótt of mikið megi af öllu gera, ef jafnvægi nokkurt á að
lialdast, svo sem æskilegt væri. En fulls skilnings á þessum mál-
um, sem hér um ræðir, ætti slíkum mönnum sízt að vera vant,
svo framt sem lærdómur í lögvísi á að veigamiklum hluta að
stefna til þess að halda uppi þeirri þjóðfélagsbyggingu, sem réttar-
ríki og siðríki nefnist. Og öllum fulltrúum á þingi úr héruðum
landsins á að renna hér blóðið til skyldunnar, því að alls staðar
getur orðið við sömu erfiðleika að striða í þessum efnum. Og
hlutverk sitt sem þjóðþrifamenn munu allir þingfulltrúar, lærðir
og leikir, vilja skilja og rækja, svo að starf þeirra mætti bera
heillarika ávöxtu fyrir land og lýð. —
Þó að þannig hafi nú verið ástatt, eins og rakið hefur verið,
að engin viðunandi lagasetning hafi til verið um þetta grund-
vallaratriði í sjálfsögðum framkvæmdum þjóðkirkju landsins,