Eimreiðin


Eimreiðin - 01.04.1954, Page 62

Eimreiðin - 01.04.1954, Page 62
134 ARABISKAR BÓKMENNTIR eimreiðin þeirra, sem verulega kveður að, var Ahmad Shawqi (1868—1932), sem einnig var ljóðskáld. Khalil Matran, sem áður er nefndur, gerðist og forgöngumaður í leiklistarmálum Araba og þýddi meðal annars leikrit Shakespeares, Othello, Kaupmanninn frá Fen- eyjum og Hamlet, á arabiska tungu. í Irak hefur skáldið Jamil al-Zahawi vakið mikla eftirtekt fyrir spámannlega andagift og beiska ádeilu í ljóðum sínum, sem hann kryddar kaldhæðni og kímni. Hann minnir í mörgu á persneska skáldið Ómar Kháyám, sem uppi var fyrir meir en 800 árum og kunnugt er hér á landi fyrir kvæðið Ferhendur Tjaldarans. Eitt kunnasta kvæði Jamils er kvæðabálkurinn Uppreisn í Víti, 430 erindi, þar sem skáldið ferðast eftir dauðann um undirheima, eins og Dante í Divina Commedia, en einnig um heimkynni himna- ríkis og lýsir öllu, sem fyrir sjónir ber. Lýsing hans á himnaríki er í samræmi við kenningar Kóransins: unaðslegir sælubústaðir, þar sem notið er allra lystisemda með yngismeyjum (huris) Paradísar, en í Víti hafast einkum við fræðimenn, skáld og heim- spekingar, sem hafnað hafa trúnni á ódauðleikann, meðan þeir voru hér á jörð, og hljóta þar með verðskulduð laun fyrir van- trú sína og aðrar syndir. Einn þessara gáfnagarpa finnur upp tæki til að slökkva elda Helvítis og undirbýr uppreisn gegn hús- bóndanum. Allt kemst í uppnám, og illþýðið er að því komið að leggja á rás út úr kvalastaðnum, þegar hin himnesku máttarvöld grípa fram í og koma aftur skipulagi á ástandið. Annað nafnfrægt skáld í Irak var Al-Rusafi (1875—1945), sem átti mikinn þátt í frelsisbaráttu Iraks-búa, barðist gegn yfirráð- um Breta þar í landi og varð einn af fulltrúum þjóðþings Iraks eftir að landið varð fullvalda ríki. Þriðja merkasta skáld Iraks er Muhammed Rida al-Shabibi (f- 1890), sem varð menntamálaráðherra í stjóm landsins árið 1924. Ljóð hans eru flest trúarlegs eðlis, og í þeim gætir mikillar til- beiðslu og bjartsýni á framtíðina, þó að mjög gæti hjá honum örlagatrúar, eins og hjá flestum Aröbum. í merkri ritgerð, sem hann hefur samið um ímyndaða yfirburði Vesturlandabúa, kemst hann þannig að orði: „Vér lifum á öld efans, eins og sumir Vesturlandabúar segja. Það er rétt að því leyti, að vér Austur- landamenn efumst mjög um gildi þeirrar menningar, sem vest- rænar þjóðir vilja að vér tileinkum oss. Djúpstæð fyrirlitning fyrir Austurlöndum og krafan um afneitun vorra eigin menn- ingarverðmæta er áberandi einkenni þessarar aðfluttu menningar. Það væri því engin furða, þó að æskumenn Austurlanda misstu

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.