Tímarit lögfræðinga - 01.01.1968, Síða 19

muni fást um það á alþjóðavettvangi að fara aðra hvora
síðarnefndu leiðina, eða hvort látið verður sitja við svip-
að ástand og verið hefur og treyst á hægfara þróun gild-
andi þjóðréttarreglna. Hæpið er að slik hægfara þróun
yrði okkur Islendingum til hags í þessum efnum. Æði
langt er í alþjóðasamkomulag um ný takmörk fiskveiði-
landhelginnar. Og þrátt fyrir ákvæði Genfarsamningsins
verðum við að hafa það í huga, að þau eru ekki bindandi
fyrir þau ríki, sem þar gerast ekki aðilar meðan ekki
verður talið, að reglur hans séu orðnar hluti hins almenna
þjóðaréttar. Og enn skortir í samfélagi þjóðanna það lög-
gæzluvald, sem nauðsynlegt er til þess að hindra, að jafn-
vel viðurkenndir alþjóðasamningar séu brotnir. Þess
vegna væri réttarþróun sú til ólíkt meiri hags fyrir okk-
ur og ýmis önnur fiskveiðilönd, sem færi i þá átt, að
strandrikið hlyti takmarkaða lögsögu yfir landgrunns-
fiskimiðunum, gæti þar ráðið friðunarreglum einhliða og
nyti þar forgangsréttar um nýtingu fiskimiðanna. Að
sliku fyrirkomulagi hníga sterk sanngirnisrök, þegar í
hlut eiga þjóðir sem íslendingar og þær aðrar, sem byggja
útflutning sinn svo mjög á sjávarafurðum. Það er mjög
takmarkaður hópur, og þvi eru meiri líkur til þess, að
sjónarmið hans hljóti viðurkenningu en ella væri. Kom
það í ljós á Genfarráðstefnunni 1958, að 30 ríki greiddu
þar atkvæði till. Islands um að taka bæri tillit til sérstöðu
þeirra rikja, sem byggðu afkomu sína á fiskveiðum. Ekki
liggur fyrir nákvæm skilgreining á því hver er fjöldi
slikra ríkja, en í þeim hópi eru auk Islands, Færeyjar,
Grænland, Norður-Noregur og aðeins fáein önnur. Er
nauðsynlegt í frekari sókn þessa máls að miða hér við
fasta markalínu, sem tekur af öll tvímæli um það hve
mörg þau ríki eru, sem geta á sanngirnisgrundvelli gert
þá kröfu á alþjóðavettvangi, að sérstakar réttarreglur
hljóti viðurkenningu um lögsögu þeirra yfir þeim fiski-
miðum, sem næst landhelgi þeirra liggja. Svo eitthvert
Tímarit lögfræðinga
17