Tímarit lögfræðinga - 01.12.1983, Blaðsíða 37

huga dóm sakadóms frá 8. júlí 1976, sem staðfestur var af Hæstarétti
21. marz 1977. í þessum dómi komst rétturinn að þeirri niðurstöðu,
að bílskúrinn byrgði ekki fyrir alla sól á verönd kærenda, heldur að-
eins, að sól skini skemmri tíma á aðalsólarhlið hússins vegna skúrsins.
Þegar þetta er haft í huga, og þar sem engar sannanir hafa verið
færðar fram fyrir hinu gagnstæða, þá telur nefndin, að þau óþægindi,
sem hér er kært yfir feli ekki á nokkurn hátt í sér brot á rétti kærenda
til þess að njóta eigna sinna í friði í merkingu 1. gr. I. Viðbótarsamn-
ingsins.
Þar af leiðir að þessi þáttur kærunnar hefir ekki við rök að styðjast
og ber að vísa honum frá skv. 2. tl. 27. gr. Sáttmálans.
2. Kærendur hafa einnig kvartað yfir lengd málaferlanna bæði fyrir
byggingaryfirvöldunum og sakadómi. Ennfremur kvarta þau yfir ó-
sanngjarnri málsmeðferð.
1 1. tl. 6. gr. Sáttmálans segir svo: „Nú leikur vafi á um réttindi
þegns og skyldur eða hann er borinn sökum um glæpsamlegt athæfi
og skal hann þá njóta réttlátrar og opinberrar rannsóknar innan hæfi-
legs tíma fyrir óháðum, óhlutdrægum, lögmæltum dómstóli.“
a) Nefndin hefir fyrst tekið til athugunar, hvort málsmeðferðin
fyrir byggirigaryfirvöldunum hafi fólgð í sér ákvörðun varðandi rétt-
indi og skyldur („civil rights and obligations“) kærenda.
Hin kærða ríkisstjórn hefir borið þá málsástæðu fyrir sig, að máls-
meðferðin fyrir byggirigaryfirvöldunum hafi ekki fjallað um réttindi
(„civil rights“) kærenda í merkingu 1. tl. 6. gr. Sáttmálans. Ríkis-
stjói'nin hefir haldið því fram, að Mannréttindasáttmálinn taki til
mannréttinda í hinni klassísku og þröngu merkirigu og útiloki þannig
umhverfishagsmuni af því tagi, sem kæran lýtur að.
Nefndin hefir þráfaldlega haldið því fram og einnig Mannréttinda-
dómstóll Evrópu í nýlegum dómi sínum í König málinu (sbr. König
Case, dómur 27. júní 1978, gr. 88) að inntak og merking réttinda
(„Civil rights“) sé sjálfstæðs eðlis (,,autonomous“). Þegar meta á
það, hvort réttindi eru borgaralegs eðlis (,,Civil“) í merkingu 1. tl.
6. gr. Sáttmálans ber að líta á efnislegt inntak og mikilvægi réttind-
anna, skv. lögum þess lands, sem í hlut á. Nefndin verður einnig, þegar
hún rækir eftirlitsskyldur sínar, að hafa hliðsjón af réttarkerfum
annarra aðildarríkja (sbr. áðurgreindur König-dómur gr. 89).
Málaferli þau sem kærendur stofnuðu til snerust um eign þeirra.
Þegar dómur Mannréttindadómstóls Evrópu í Ringeisen-málinu (Mann-
réttindadómstóll Evrópu, Ringeisen-málið, dómur 16. júlí 1971, gr. 94)
239