Tímarit lögfræðinga - 01.12.1983, Blaðsíða 64

leyfis gæti verið heimilt agaviðurlag. 1 úrskurði áfrýjunarráðsins í
máli kærenda var ekki að því stefnt að vanvirða kærendur og ekki hafði
hann heldur þau áhrif til hins verra á persónuleika þeirra að það varð-
aði við 3. gr. mannréttindasáttmálans.
II. 6. gr. 1 mgr. mannréttindasáttmálans.
1. Beiting greinarinnar.
Meðferð agabrota leiðir venjulega ekki til „vafa“ „um réttindi þegns
og skyldur“ eins og segir í 6. gr„ þ.e. „contestation“ (franski textinn).
Ekki verður heldur ságt, að sá, sem sakaður er um agabrot sé „bor-
inn sökum um glæpsamlegt athæfi“. Ef sérstaklega stendur á, getur
niðurstaðan þó orðið önnur.
a) Að því er varðar það álitaefni, hvort í málinu hafi verið vafi
um réttindi og skyldur í merkingu 6. gr. 1. mgr., er að miklu leyti um
sömu spurningu að ræða og tekin var afstaða til í dómi mannréttinda-
dómstólsins fullskipaðs 23. júní 1981 í málinu Le Compte, Van Leuven
og De Meyere.
— Atvik benda til þess að ágreiningur hafi vei’ið (contestation,
dispute).
— Beint samband er milli þessa og þess, hvort um „réttindi“ var
vafi. Ljóst er, að þau voru í tafli þegar mál kæranda var fyrir áfrýj-
unarráði læknastétttarinnar og Hæstarétti Belgíu.
— Réttur til að halda áfram að stunda lækningar er tengdur rétt-
indum, sem kærendur höfðu aflað sér á lögmæltan hátt og sem voru
undirstaða ævistarfs þeirra. Samband lækna, sem stunda heimilis-
lækningar, við viðskiptamenn sína eða sjúklinga er samningsréttar-
samband einkaréttareðlis, og því er rétturinn til að halda áfram að
stunda lækningar borgaralég réttindi, sem upphafsákvæði 6. gr. 1 mgr.
tekur til. I íslenska textanum er talað um „réttindi þegns og skyldur“ en
í enska frumtextanum um „civil rights and obligations“.
— Úrskurðaraðilum innan starfsgreinasamtaka er ekki bannað eft-
ir mannréttindasáttmálanum að fjalla um agabrot. Þessir úrskurðar-
aðilar verða þó að uppfylla skilyrði 6. gr. 1 mgr., ef um er að ræða
réttindi sem ákvæðið tekur til. Ef þeir uppfylla ekki skilyrðin, þarf
að vera unnt að skjóta ákvörðunum þeirra til dómstóls, sem hefur
fullt vald til að endurskoða þær og sem sjálfur uppfyllir skilyrði 6.
gr. 1 mgr., ef um er að ræða réttindi, sem ákvæðið tekur til.
Niðurstaða: Sannreyna þurfti, að fyrir áfrýjunarráði læknasamtak-
anna í Belgíu eða Hæstarétti landsins hefði staða kærenda verið með
þeim hætti, að þeir hefðu notið réttar til að koma fyrir dóm og til að
266