Tímarit lögfræðinga - 01.12.1983, Blaðsíða 73

indanefndinni og 24. maí 1982 af ríkisstjórn sambandslýðveldisins.
Dómur var upp kveðinn af deild 7 dómara.
Hæstiréttur sambandslýðveldisins hafði neitað að skipa kæranda
talsmann, er fjallað var um kærumál varðandi lagaatriði.
I. Beiting 6. gr.
Óumdeilt var, að 6. greinin ætti við. Mannréttindadómstóllinn var
sömu skoðunar og tók fram, að greininni yrði beitt á þann hátt, sem
við ætti hverju sinni.
II. 6. gr. 3. (c) mgr.
1. Samband einstakra liða.
Ákvæði þetta er þannig: „Hver sá maður, sem borinn er sökum fyr-
ir glæpsamlegt athæfi, hefur þessi lágmarksréttindi: .. . rétt til að
verja sig sjálfur eða kjósa sér verjanda. Hafi hann ekki efni á að
greiða lögfræðilega aðstoð, skal hann fá hana ókeypis, ef réttarsjónar-
mið krefjast þess“.
Enski og franski textinn eru ekki sama efnis, og er ekki í gögnum
um undirbúning sáttmálans að finna fulla skýringu á þessu. Skýra
verður ákvæðið eftir markmiði þess og tilgangi. Sá sem borinn er sök-
um og óskar þess ekki að halda sjálfur uppi vörnum, verður að eiga
kost á lögfræðiaðstoð að eigin vali. Ef hann hefur ekki efni á að greiða
fyrir þessa aðstoð, á hann rétt eftir mannréttindasáttmálanum til að
fá hana ókeypis, ef réttarsjónarmið krefjast.
2. Efnahagur kæranda.
Sönnun var ekki fram komin um efnaleysi kæranda, en skilyrði sátt-
málans var engu að síður talið fullnægt. Kærandinn hefði boðist til
að leggja gögn fyrir Hæstarétt í sambandslýðveldinu og ekkert benti
til að hann færi með rangt mál.
3. Réttarsjónarmið.
a) Sjaldgæft er, að munnlegur málflutningur fari fram fyrir Hæsta-
rétti í sambandslýðveldinu, þegar áfrýjað er opinberum málum vegna
lagaatriða. Svo var þó í máli kæranda, og má af því ráða, að flutn-
ingurinn hafi getað haft áhrif á niðurstöðuna. Það var þess vegna
nauðsynlegt, til að tryggja réttláta málsmeðferð, að báðir aðilar tækju
þátt í munnlegum flutningi málsins.
b) Kærandi gat ekki, án aðstoðar lögmanns, skýrt svo að gagn
væri að hin lagalegu vafaatriði í máli hans.
c) I meðferð áfrýjunarmálsins áttu ekki báðir aðilar þátt, a.m.k.
ekki, þegar það var flutt. Ef Hæstiréttur hefði ekki ákveðið munn-
legan flutning, hefði skrifstofa saksóknara sett fram skriflegar kröf-
275