Tímarit lögfræðinga - 01.10.1999, Síða 49

Þennan mismun á eðli EES-réttar annars vegar og réttar EB hins vegar má
lesa úr ýmsum ákvæðum EES-samningsins. Þannig segir t.d. í 7. gr. samnings-
ins að reglur sem leiða af samningnum: „binda samningsaðila og eru þær eða
verða teknar upp í landsrétt... “. í enskum texta samningsins segir á sama stað:
„shall be binding upon the Contracting Parties and be, or be made, part of their
intemal legal order ...“. Með öðrum orðum virðist miðað við að það fari eftir
atvikum hvernig regla verði að landsrétti. Slíkt sé ýmist sjálfkrafa eða á
samningsaðila hvíli skylda til að taka reglu upp í landsrétt. Þetta gengur skemur
en samkvæmt rétti EB en þar hafa ýmis ákvæði stofnsáttmála bandalagsins og
reglugerðir settar með stoð í honum bein réttaráhrif án þess að til frekari
aðgerða einstakra aðildarríkja þurfi að koma. Þar að auki má nefna að tilskip-
anir geta öðlast slík áhrif í ákveðnum tilvikum. Má sjá þess stað m.a. í 249. gr.
(áður 189. gr.) stofnsáttmála EB þar sem segir berum orðum að reglugerðir séu
„directly applicable“.8 Við gerð EES-samningsins virðist með öðram orðum
hafa verið gert ráð fyrir því að ekki yrði um neina einsleitni að ræða hvað
varðaði afstöðu landsréttar einstakra aðildarríkja til þjóðaréttar.
Þessi skýring á sér enn ríkari stoð í bókun 35 við EES-samninginn, sem telst
hluti hans samkvæmt a-lið 2. gr. samningsins. í bókun 35 er fjallað um fram-
kvæmd (e. implementation) EES-reglna og þar segir orðrétt:
Þar eð með samningi þessum er stefnt að einsleitu Evrópsku efnahagssvæði sem
byggist á sameiginlegum reglum, án þess að samningsaðila sé gert að framselja
löggjafarvald til stofnana Evrópska efnahagssvæðisins; og þar eð þessum mark-
miðum verður því að ná með þeirri málsmeðferð sem gildir í hverju landi um sig;
Stök grein
Vegna tilvika þar sem getur komið til árekstra á milli EES-reglna sem komnar eru til
framkvæmdar og annarra settra laga, skuldbinda EFTA-ríkin sig til að setja, ef þörf
krefur, lagaákvæði þess efnis að EES-reglur gildi í þeim tilvikum.
í enskri útgáfu samningsins er bókunin svohljóðandi:
Whereas this Agreement aims at achieving a homogeneous European Economic
Area, based on common rules, without requiring any Contracting Party to transfer
legislative powers to any institution of the European Economic Area; and Whereas
this consequently will have to be achieved through national procedures;
Sole Article
For cases of possible conflicts between implemented EEA rales and other statutory
provisions, the EFTA States undertake to introduce, if necessary, a statutory pro-
vision to the effect that EEA rules prevail in these cases.
8 Sjá Grad [1970] ECR, bls. 825.
201