Tímarit lögfræðinga - 01.10.1999, Síða 96
hann væri tilgreindur í samþykktum þess, sbr. tilkynningu um stofnun félagsins frá
1982. Þá tók nefndin fram að 57. gr. A ætti ekki við í málinu hvorki beint né fyrir
lögjöfnun og gagnályktun frá því ákvæði hefði út af fyrir sig ekki sérstaka þýðingu
fyrir úrlausnarefnið. Rakin voru ákvæði 58. gr. og lögskýringargögn.
Síðan sagði nefndin:
„Ljóst þykir vera að til umræddra viðskipta milli kæranda og [TS hf.] hefði ekki
komið ef þeim tengslum milli félaganna hefði ekki verið fyrir að fara sem í málinu
greinir. Af hálfu kæranda er það í sjálfu sér viðurkennt. Enda þótt skattstjóri hafi ekki
dregið í efa að umrædd viðskipti hafi verið sambærileg við það sem almennt tíðkast
í slíkum viðskiptum, svo sem að því er snertir verðlagningu keyptrar þjónustu og að
öðru leyti efnislega grundvöll hennar og tilhögun viðskipta af þessu tagi á almennum
markaði, þykir það út af fyrir sig ekki skjóta loku fyrir það að 1. mgr. 58. gr. laga nr.
75/1981, um tekjuskatt og eignarskatt, verði beitt, svo sem orðalagi ákvæðisins er
farið, sbr. og sérstaklega það, sem fram kemur í athugasemdum með 15. gr. frum-
varps þess er varð að lögum nr. 30/1971“.
„Ljóst er og raunar óumdeilt að til þeirra viðskipta milli kæranda og [TS hf.], sem í
máli þessu greinir, hefði ekki komið nema fyrir þau eignar- og stjómunartengsl sem
eru á milli hlutafélaga þessara. Tilgangurinn með ráðstöfunum þessum var sá einn að
hagnýta til frádráttar skattskyldum tekjum eftirstöðvar rekstrartaps sem stóðu eftir í
bókum [TS hf.]. Eins og fram hefur komið, dregur kærandi enga dul á þennan tilgang
sem að mati félagsins er fullkomlega lögmætur. Þá var aðstaðan sú, þegar umrædd
viðskipti fóm fram, að [TS hf.] var fyrir alllöngu hætt starfsemi, er kærandi skákaði
starfsmanni sínum um skamma hríð í verk í þjónustu við sig og viðskiptavini sína, er
teljast skyldi vera á snærum [TS hf.]. Sýnt þykir að ef fyrrgreindum tengslum hluta-
félaganna hefði ekki verið til að dreifa og umræddum skattalegum hagsmunum, hefði
þessi starfsmaður unnið verkin innan vébanda kæranda. Að því virtu, sem hér hefur
verið rakið, verður að fallast á það með skattstjóra að í því tilviki sem hér um ræðir
hafi svo samist milli kæranda og [TS hf.] að telja verði 1. mgr. 58. gr. laga nr.
75/1981, um tekjuskatt og eignarskatt, taka til þess“. Þá staðfesti nefndin álags-
beitingu skattstjóra.
Eftir því sem næst verður komist markar þessi úrskurður tímamót í notkun 1.
mgr. 58. gr. laga nr. 75/1981 hjá skattyfirvöldum. Hér er skýrlega tekið fram
hvemig beri að skýra ákvæðið og álagi er beitt vegna hækkunar tekna til skatts.
Fjöldi sambærilegra mála fylgdi í kjölfarið.
Úrskurður yfirskattanefndar nr. 101/1999
Málavextir voru sambærilegir og í úrskurði yfirskattanefndar nr. 340/1996.
í úrskurði yfirskattanefndar segir meðal annars: „Enda þótt sýnt þyki að [B ehf.] hafi
verið keypt í því skyni að nýta yfirfæranlegt tap þess til lækkunar á skattgreiðslum
fól það út af fyrir sig ekki sjálfkrafa í sér brot á skattalögum. Hins vegar gaf það fullt
tilefni til að kanna nánar hvemig skiptum félagsins og kæranda var háttað eftir
kaupin með tilliti til 1. mgr. 58. gr. laga nr. 75/1981. Telja verður að til þeirra við-
skipta milli kæranda og [B ehf.], sem í máli þessu greinir, hefði ekki komið nema
fyrir þau eignar- og stjórnunartengsl sem eru á milli þessara aðila. Enda þótt
skattstjóri hafi ekki dregið í efa að umrædd viðskipti hafi verið sambærileg við það
248