Tímarit lögfræðinga - 01.10.1999, Síða 99

Úrskurður yflrskattanefndar nr. 15/199966
Málavextir voru þeir að hlutafélag keypti einbýlishús framkvæmdastjóra og eiganda
95% hlutafjár í því og fór með eignina eins og rekstrareign. Bjó framkvæmdastjór-
inn áfram í húsinu. Skattstjóri felldi niður gjaldfærðan viðhaldskostnað, vaxtagjöld
og fymingar af húsnæðinu. Voru forsendur skattstjóra þær að umrædd húseign væri
nýtt til íbúðar fyrir framkvæmdastjóra félagsins og teldist hún ekki til fyrnanlegra
eigna í skilningi 32. gr. laga nr. 75/1981. Þá vísaði skattstjóri til grunnreglu 1. mgr.
58. gr. laga nr. 75/1981.1 kæm til yfirskattanefndar vék umboðsmaður félagsins sér-
staklega að ákvæði 1. mgr. 58. gr. tilvitnaðra laga og kvað tilvísun skattstjóra til
grunnreglu þess ákvæðis markleysu. Þá var því sérstaklega mótmælt að reynt hafi
verið að sniðganga skattareglur og var bent á að framkvæmdastjórinn greiddi tekju-
skatt af húsnæðishlunnindum sem hann nyti af því að búa í húsnæðinu. I úrskurði
yfirskattanefndar segir að skattstjóri hafi ekki byggt á því að kaupin á eigninni hafi
verið gerð til málamynda þannig að ekki bæri að líta til þeirra í skattalegu tilliti.
Skattstjóri hafi þvert á móti lagt til grundvallar að raunveruleg eigendaskipti hafi
farið fram sem byggja bæri á í skattalegum efnum. Hins vegar hafi skattstjóri talið
að eins og notkun húseignarinnar væri háttað geti hún ekki talist fyrnanleg eign eins
og það hugtak væri skilgreint í 32. gr. laga nr. 75/1981, þar sem það skilyrði væri
ekki uppfyllt að eignin væri notuð til öflunar tekna í atvinnurekstri. Þá leiddi af
þessari niðurstöðu að fella bæri niður gjaldfærðan kostnað enda væri ekki um frá-
dráttarbæran kostnað að ræða, sbr. 1. mgr. 1. tölul. 31. gr. laganna. Auk þess hefur
skattstjóri byggt á sjónarmiðum þess efnis að kæranda beri ekki réttur til hinna
umdeildu frádráttarliða og fyminga, þrátt fyrir það að skilyrði til þess séu að formi
til uppfyllt, þar sem ráðstafanir þær sem í málinu greinir séu þess eðlis, metnar í heild
sinni, að þær girði fyrir það, sbr. tilvísun skattstjóra til ákvæðis 1. mgr. 58. gr.
Skattstjóri virðist þó ekki hafa byggt á því að fasteignakaup kæranda falli beint undir
ákvæðið, sbr. tilvísun hans til „grunnreglu“ þess.
Yfirskattanefnd tók fram að umboðsmaður félagsins hafi haldið því fram að afnot
framkvæmdastjóra af húseigninni væri liður í launakjörum hans. Hafi verið greint frá
því að til hafi staðið á árinu 1995 að hækka laun framkvæmdastjórans og hafi þótt
vænlegur kostur að fara þá leið að félagið sæi honum fyrir afnotum af íbúðarhús-
næði, m.a. vegna þess hversu lágt hlunnindamat af íbúðarhúsnæði væri. Um þetta
segir í úrskurði yfirskattanefndar: „Hvað sem þessum skýringum líður verður hér að
líta til þess að framkvæmdastjórinn er jafnframt aðalhluthafi í kæranda, nánar tiltekið
eigandi 95% hlutafjár í félaginu. Telja verður að í krafti þeirra eignarráða ráði fram-
kvæmdastjórinn launakjörum sínum í raun sjálfur að því leyti sem máli skiptir, sbr.
hér ákvæði X. kafla laga nr. 138/1994, um einkahlutafélög. Að þessu virtu og þegar
66 Sambærileg tilvik er að finna í úrskurði yfirskattanefndar nr. 625/1996 og var niðurstaðan sú
sama. f úrskurðinum segir m.a.: „Samkvæmt framansögðu og þegar litið væri til notkunar hússins
og starfsemi kæranda, sbr. framangreindan tilgang félagsins, yrði ekki talið að nein sú breyting
hefði orðið við eigendaskipti þau að húseigninni sem í málinu greindi, er leitt gat til þess að fasteign
þessi teldist fymanleg eign í skilningi 32. gr. laga nr. 75/1981, um tekjuskatt og eignarskatt, og að
kostnaður við rekstur eignarinnar teldist frádráttarbær rekstrarkostnaður í skilningi 1. tölul. 31. gr.
sömu laga. Telja verður að húseignin væri eingöngu notuð í einkaþágu framkvæmdastjóra og
aðaleiganda kæranda". í úrskurðinum var þó ekki vísað beinlínis til grunnreglu 1. mgr. 58. gr. laga
nr. 75/1981, eins og gert er í úrskurði nr. 15/1999.
251