Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.1999, Qupperneq 9

Tímarit lögfræðinga - 01.12.1999, Qupperneq 9
málsins 1980. Auðvitað hlaut það að hafa áhrif á niðurstöðuna hversu langt var um liðið frá því dómurinn var kveðinn upp og því eðlilega erfiðara að taka málið til dómsmeðferðar á ný. Niðurstöðunni var að vonum illa tekið eftir þessa forsögu og upp hófst margra vikna umfjöllun ríkisfjölmiðlanna um hana þar sem sakborningurinn og lögmaður hans virtust vera helstu heimildarmennimir. Raka Hæstaréttar var hins vegar að litlu getið. Tekið skal fram að enginn þeirra dómara, sem dæmdu málið í Hæstarétti, tóku þátt í meðferð á þessari beiðni sakborningsins, enda höfðu þeir allir látið af störfum fyrir löngu. Niðurstaða skoðanakönnunarinnar hlaut óhjákvæmilega að vekja dómara, og ef til vill fleiri, til nokkurrar umhugsunar, þótt ljóslega yrði að taka tillit til þess að aðstæður voru mjög sérstakar og málið, sem greinilega hafði þessi áhrif, væri verulega frábrugðið venjulegum sakamálum. Af greinum í fjölmiðlum og lögfræðitímaritum í Noregi og Danmörku þykist ég ráða að umfjöllun um end- urupptöku sakamála getur orðið mjög heiftúðug, en skilyrði fyrir endurupptöku eru lík á Norðurlöndum þótt meðferð málanna sé nokkuð mismunandi. Þá eru víðfrægar deilur í Englandi og Bandaríkjunum um slík mál. Auðvitað finnst öll- um hrapallegt séu einhverjar líkur á því að saklaus maður hafi verið dæmdur sekur og vilja komast að því hvort sú hafi verið raunin. Hér leikast hins vegar á þessi ósk um að fá fulla vissu um rétta niðurstöðu og sú staðreynd að dóms- kerfið byggist á því að lyktir verða að vera á allri þrætu. Af þessu leiðir að ein- hverjar líkur verða að vera á ítarlegri og vandaðri meðferð við endurupptöku máls en kostur var á við fyrri meðferð. Taka verður einnig tillit til þess að sífellt verður erfiðara að skera úr um hvað sé í raun og veru rétt eftir því sem lengra líður frá atburðum og erfiðara verður að afla upplýsinga um þá. Ný meðferð þess máls sem rætt er um að framan hefði t.d. tæpast getað orðið vandaðri við nýja meðferð, úr því sem komið var, nema fram hefðu komið ný sýnileg sönn- unargögn. Líklega eru þau sjónarmið, sem uppi hljóta að vera við endurupptöku mála, hvorki skýr fyrir almenningi né starfsfólki fjölmiðla. Meira að segja virðist vel menntaða lögfræðinga stundum skorta skilning á þeim sjónarmiðum sem að baki búa og á því að dómstólar verði að sýna varfærni við endurupptöku máls. Skoðanakönnunin, sem fyrr unt ræðir, var að vísu gerð fyrir glanstímarit, sem síðan túlkaði hana á sinn hátt, en hún var þó gerð af fyrirtæki, sem kennir sig við alþjóðlegt fyrirtæki á þessu sviði. Hún virtist stangast verulega á við lífs- gildakönnun, sem gerð var á öllum Norðurlöndunum árið 1990, en samkvæmt henni virtust dómstólar á Islandi hafa mikið traust um 67% íslensku þjóðar- innar. Þá höfðu 80% Dana mikið traust á sínum dómstólum, 67% Finna, 76% Norðmanna og 56% Svía, allt samkvæmt þessari sömu könnun. Könnun þessi var samstarfsverkefni sérfræðinga frá öllum Norðurlöndunum. í könnuninni var sérstakur fyrirvari gerður um niðurstöður frá Finnlandi því aðferðin við könn- unina var þar önnur en í hinum löndunum. Þá var tekið fram að ekki væri ráðlegt að gera mikið úr mun milli þjóða sem væri innan við 10%. Slíkur munur gæti verið innan skekkjumarka úrtakanna sem notuð voru. Þá var tekið fram að 289
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.