Tímarit lögfræðinga - 01.12.1999, Blaðsíða 91
Lúðvík Emil Kaaber er
héraðsdómslögmaður í Reykjavík og
löggiltur dómtúlkur og skjalaþýðandi
íensku
Lúðvík Emil Kaaber:
ENN AF SKRÍMSLINU
I 2. tölublaði þessa rits, sem út kom nú í sumar, er grein eftir Vilhjálm Árna-
son, prófessor í heimspeki, er ber yfirskriftina „Hvað er ranglátt við kvótann?“.
Greinin virðist vera eins konar mótvægi við greinar annarra, sem hér og víðar
hafa verið birtar, er annað hvort sjá ekkert athugavert við fiskveiðistjórnkerfið,
eða beinlínis vegsama það, tildrög þess og afleiðingar. Hún var hressandi lesn-
ing eftir allt það frukt og kóf.
Enginn er ég heimspekingur. Mér skilst þó að hver sá sem pæla vill í hlutun-
um geti ekki farið alveg varhluta af þeim fræðum, því vissulega hafa skoðanir
heimspekinga, prófmanna og próflausra, mótað viðhorf okkar allra, og þjóðfé-
lagsgerðina líka. Þær athugasemdir, sem mig langar til að koma með, grein Vil-
hjálms til fyllingar, byggjast því einfaldlega á skoðunum mínum um þjóðfélags-
mál. En skoðanir manna á atburðum og álitaefnum í samfélaginu hljóta líka að
mótast af lögfræðinámi og lögfræðistörfum, fyrir þá sem að slíku búa. Fisk-
veiðistjómkerfið er að mínu áliti eitt af merkjum þróunar, sem fór að gæta fljót-
lega eftir lýðveldisstofnun, en eitt mest áberandi einkenni hennar eru ýmis frá-
vik frá hinni formlegu stjórnskipun, samhliða og í kjölfar þess að handhafar
opinbers valds fela hópum eða stofnunum, sem að nafninu til standa utan hins
opinbera, að annast störf sem hinum opinberu aðilum ber að annast. Það er
bagalegt að sú þróun skuli ekki vera almennt rædd, því að það kann að vera al-
varlegt sjúkdómseinkenni, ef mikilvæg þjóðfélagsmál eru bannhelg. En óttist
ekki - hér verður aðeins að því vikið á mjög takmarkaðan hátt.
Ég byggi á því áliti, sem ég held að sé mjög algengt meðal vesturlandabúa á
síðari öldum, að allir borgarar í sama landi eigi að lúta sömu reglum í efna-
hagslegri starfsemi sinni. Því megi ekki veita sumum forgang umfram aðra, og
ef einhver vill stunda tiltekna atvinnu, þá megi ekki leggja hindranir í götu
371