Tímarit lögfræðinga - 01.12.1999, Síða 55

Mál 34/1982 Effer gegn Kantner [1983] ECR 987. Þar voru málavextir þeir að
ítalska fyrirtækið Effer framleiddi Iyftubúnað. Þýska fyrirtækið Hykra sá um sölu á
búnaðinum í Þýskalandi. Þar sem hér var um að ræða nýja tegund af lyftubúnaði var
nauðsynlegt að kanna hvort uppfinningin kynni að brjóta í bága við skráð einkaleyfi
í Þýskalandi. Með þetta fyrir augum fékk Hykra þýskan verkfræðing, Kantner, til
þess að rannsaka hvort uppfinningin bryti í bága við einkaleyfi í Þýskalandi. Hykra
varð gjaldþrota og upp kom ágreiningur milli Effer og Kantner hvort Hykra hefði í
eigin nafni eða í nafni Effer samið við hann um að gera rannsóknina. Það var m.ö.o.
ágreiningur um hvort samningur væri til staðar milli Effer og Kantner. Evrópudóm-
stóllinn komst að því að ekki skipti máli hvort ágreiningur væri milli aðila um tilvist
samnings. Efndastaðarvamarþing ætti við í málinu. Rökin voru þau að alltof auðvelt
væri fyrir annan samningsaðilann að halda því fram að samningur væri ekki fyrir
hendi og komast þannig fram hjá þessari vamarþingsreglu og neyða sóknaraðilann
til þess að höfða málið á heimavamarþingi vamaraðila. Væri í reynd nauðsynlegt
fyrir dómstól að fá málið til meðferðar til þess að geta metið hvort samningur væri
fyrir hendi.
3.3.2.4 Hvaða skuldbindingu er um að ræða?
I flóknum skuldarsamböndum er algengt að um sé að ræða fleiri en eina
skuldbindingu sem efna ber á mismunandi stöðum. I de Bloos málinu var þeirri
spumingu svarað hvaða skuldbinding ræður úrslitum um hver sé efndastaður
samnings.
Mál 14/76 de Bloos gegn Bouyer ECR [1976] 1497. í þessu máli var ágreiningur
vegna einkaumboðssamnings milli fransks birgja, Bouyer, og belgísks smásala, de
Bloos. De Bloos hélt því fram að Bouyer hefði sagt upp samningnum með ólögmæt-
um hætti belgískum lögum samkvæmt. Hann krafðist þess að samningnum yrði rift
með dómi og að Bouyer yrði dæmdur til greiðslu skaðabóta fyrir tjón vegna glataðrar
viðskiptavildar. Evrópudómstóllinn skilgreindi hugtakið skuldbindingu sjálfstæðri
skýringu og tók fram að ekki væri átt við hvaða skuldbindingu sem væri samkvæmt
samningi. Einungis væri átt við þá samningsskuldbindingu sem væri grundvöllur
málsóknar, þ.e. þá skuldbindingu sem sóknaraðili teldi að væri vanefnd í því tilviki.
Framangreinda niðurstöðu má telja rökrétta enda væri annars hægt að mynda
vamarþing með því að vísa til skuldbindingar sem væri í reynd óskyld þeirri
sem deilt væri um í málinu, þótt hún væri innan samningsins.
Sú aðferð sem beitt var í de Bloos málinu svarar því hins vegar ekki hvemig
með skuli fara þegar sóknaraðili gerir kröfu um efndir á fleiri en einni skyldu
sem vamaraðila ber að efna í mismunandi samningsríkjum. Evrópudómstóllinn
hefur leyst þetta vandamál að nokkru í Shenavai málinu.
Mál 266/85 Shenavai gegn Kreischer [1987] ECR 239. f þessu máli fékk Kreischer,
sem búsettur var í Hollandi, Shenavai, sem var arkitekt búsettur í Þýskalandi, til þess
að teikna þrjá sumarbústaði í Þýskalandi. í málinu var ágreiningur um þóknun arki-
tektsins. Niðurstaðan varð að sú skuldbinding sem væri afgerandi við ákvörðun á
efndastað samkvæmt 1. tölul. 5. gr. væri sú samningsskuldbinding sem beinlínis lægi
335