Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2002, Side 31

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2002, Side 31
takmörkuð með vísan til reglna um sennilega afleiðingu, án þess að unnt sé að segja, að afleiðing sé fjarlæg eða óvenjuleg, eða á skorti að hætta á því tiltekna tjóni hafi verið aukin við hina saknæmu háttsemi. Nefna má tvo gamla íslenzka dóma sem dæmi um þetta: H 1934 836 Togari sigldi á vélbát úti fyrir Austfjörðum. í bótamáli útgerðar og vátryggjanda vélbátsins var fallizt á bótaskyldu togaraeigandans. Dæmdar voru bætur fyrir missi báts og veiðarfæra og lausra muna í bátnum. Þá voru dæmdar bætur fyrir missi launa og glataðra muna skipverja á bátnum, þ.e. bátsmanna, skipstjóra og háseta. Á hinn bóginn var því hafnað að dæma bætur vegna tjóns, er fólst í launagreiðslum til tveggja landmanna og hlut, sem félli í þeirra skaut. Var það rökstutt svo, að óút- reiknanlegt væri, er slík slys bæri að höndum, hvaða hagsmunir og hverra manna hagsmunir í landi annarra en útgerðarmanna, eigenda og vátryggjenda kunni að vera tengdir við skip. Skylda til að bæta tjón á sltkum hagsmunum „myndi verða of víð- tæk og með öllu ófyrirsjáanleg og óyfirsjáanleg". Tekið skal fram, að landmenn í þeirri merkingu, sem fram kemur í dóminum, höfðu sömu stöðu og skipverjar, þ.e. rétt til launa og aflahlutar og töldust til áhafnar báta. H 1936 243 I þessu máli lézt drengur nokkur, er skorsteinn, er verið var að flytja á vörubílspalli, valt af pallinum og yfir drenginn. Talið var að eigandi bifreiðarinnar bæri ábyrgð á slysinu. I bótamáli, sem faðir drengsins höfðaði, var bifreiðareigandinn dæmdur til að greiða bætur vegna útfararkostnaðar og kostnaðar við leiði á gröf drengsins. Á hinn bóginn var sýknað af kröfu um bætur fyrir vinnutekjutap föður drengsins, vegna þess að hann þurfti að vera hjá móður hans, er fékk andlegt áfall við slysið. Var það rökstutt svo, að rétturinn teldi, að þetta tjón væri „ekki nógu eðlileg né bein (adækvat) afleiðing slyssins“ til að hægt væri að krefjast bóta úr hendi bifreiðareig- andans gegn andmælum hans. Ymsir dóntar eru til, þar sem dæmdar eru bætur, þótt ætla megi, að fæstir telji afleiðingar hinnar bótaskyldu háttsemi sennilegar. Sem dæmi um þetta má nefna: UfR 1974, bls. 967 Kona nokkur á miðjum aldri, K, lenti í maí 1970 í umferðarslysi, sem eigandi bifreiðarinnar bar ábyrgð á. K slasaðist alvarlega, hlaut m.a. heilaskaða, sem leiddi til þess að varanleg örorka hennar var talin 100%. í desember 1972, þ.e. um tveimur og hálfu ári eftir slysið, lézt K af brunasárum. Þau hlaut hún fjórtán dögum áður þannig, að hún kveikti sér í vindlingi, er hún var að bursta skó, en við það notaði hún cellulósaþynni. Varð af bál, er eldur komst í þynninn og gufur er stigu upp af honum. I bótamáli, þar sem uppi voru kröfur vegna andláts hennar, var m.a. deilt um það, hvort um væri að ræða sennilegar afleiðingar þeirrar háttsemi, er leiddi til umferðar- óhappsins. Talið var í dómi Eystri Landsréttar, að þessar afleiðingar umferðar- 335
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112

x

Tímarit lögfræðinga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.