Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.12.2002, Síða 64

Tímarit lögfræðinga - 01.12.2002, Síða 64
2.3.1 Efnisatriði verknaðarlýsingar og dómaframkvæmd Akvæði 130.-133. gr. hgl. taka til ólögmætrar meðferðar dómsvalds, annars opinbers úrskurðarvalds eða framkvæmdar á refsi- og fullnustuvaldi ríkisins. Taka þau því aðeins til þeirra starfsmanna sem hafa það hlutverk á hendi að ráða til lykta ágreiningi á milli aðila á stjómsýslustigi og fyrir dómi, til meðferðar opinberra mála á rannsóknarstigi og fyrir dómi og við fullnustu þeirra í refsi- vörslukerfinu. I athugasemdum greinargerðar með frumvarpi því er varð að hgl. kemur nánar fram um 130. gr. að greinin taki aðeins til þeirra opinberra starfsmanna er hafa dómsvald eða annað opinbert úrskurðarvald um lögskipti, svo sem dóms- ntenn í opinberum gerðardómi, skattanefndir, kjörstjórnir, valdsmenn er úr- skurða um fátækramálefni o.s.frv. Greinin nái bæði til þess þegar lögskiptin eru milli einstakra manna eða einstaklinga og hins opinbera.21 Danskir fræðimenn virðast hafa lagt til grundvallar að skýra beri samsvarandi ákvæði 146. gr. dönsku hgl. með þeim hætti að það taki ekki til töku stjómvaldsákvarðana á lægra stjómsýslustigi.22 Verður að ganga út frá því með tilliti til orðalags 130. gr. hgl. (úrskurðarvalds) að skýra beri íslenska ákvæðið með sama hætti. I lögskýringargögnum er tekið fram að ranglæti við meðferð máls sé því aðeins refsivert eftir 130. gr. hgl. að það hafi átt að miða að rangri niðurstöðu málsins. Ella myndi röng aðferð við meðferð málsins varða við 132. gr.23 Orða- lag ákvæðisins bendir til þess að um tjónsbrot með fullframningarstigið fært fram sé að ræða, þ.e. að hin rangláta háttsemi hins opinbera starfsmanns þurfi að hafa átt sér stað „í því skyni að niðurstaðan verði ranglát“. Með ranglátri niðurstöðu er væntanlega átt við niðurstöðu sem veldur þeim, sem í hlut á, tjóni eða skerðir að hluta eða að öllu leyti réttindi eða hlunnindi sem hann á kröfu til.24 Háttsemi handhafa dómsvalds eða opinbers úrskurðarvalds þarf að vera fólgin í því að beita af ásetningi efnis- eða málsmeðferðarreglum með ólög- mætum hætti í því skyni að slík niðurstaða fáist. í lögskýringargögnum er hugtakið „velferðarmissir“ í 2. mgr. 130. gr. hgl. („velfærdstab“ í 2. mgr. 146. gr. dönsku hgl.) ekki skýrt nánar. Hér er vakin athygli á því að þetta ákvæði hefur að geyma skyldubundna refsihækkunar- ástæðu með hárri lágmarksrefsingu, þ.e. 2 ár. Það er því mikilvægt að efnis- atriði hennar séu skýr. Sökum þessa má halda því fram að hugtakið „velferðar- missir“ í 2. mgr. 130. gr. hgl. sé ekki nægjanlega skýrt og þannig óheppilegt sem grundvöllur að bundinni refsihækkunarástæðu við ákvörðun refsingar. Nánar tiltekið er vandkvæðum bundið að afmarka ákvæðið efnislega með lögskýringu enda má segja að það sé afstætt. Skortir því á að hægt sé að afmarka hugtakið með fullnægjandi hætti á grundvelli almenns og hlutlægs mælikvarða. 21 Alþt. 1939, A-deild, bls. 378. 22 Sjá hér t.d. Vagn Greve, Asbjörn Jensen & Gorm Toftegaard Nielsen: sama rit, bls. 92. 23 Alþt. 1939, A-deild, bls. 378. 24 Vagn Greve, Asbjorn Jensen & Gorm Toftegaard Nielsen: sama rit, bls. 93. 368
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112

x

Tímarit lögfræðinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.