Búnaðarrit - 01.01.1893, Blaðsíða 14

10
enda er það auðsætt af ýmsu, að hún hefur opt brugð-
ist gersamlega. Þess er getið í Sturlungu, að svo hafi
verið góðir landkostir á Reykjanesi, að þar hafi aldrei
orðið „bfrj'ovir akrar11,1 eða, með öðrum orðum, að kornið
hafi ávallt þroskast á ökrunum, en því er þessa getið,
að það hefnr þótt óvanalegt, að kornvöxturinn brigðist
eigi gersamlega við og við. Nafnið „vitazgjafi“ á akrin-
um á Þverá bendir og til þess, að uppskeran hafi verið
talin viss á þeim akri, enda segir sagan, að hann hafi
aldrei verið „úfrœrru. Sýnir þetta einnig, að yfir höfuð
að tala hafa akrarnir hjer á landi eigi verið „vitaz-
gjafar“. Svo illa sem kornyrkjan mun hafa svarað
kostnaði í fornöld, þá mundi hún þó gera það ver nú,
fyrir því að útlent korn er miklu ódýrara nú enn í
fornöld, og allar samgöngur og viðskipti við aðrar þjóð-
ir eru greiðari og minni erfiðleikum bundin. Það verð-
ur því eigi með rjettu talin apturför, þótt kornyrkja hafi
lagzt niður.
Ymsir beztu menn landsins á 18. öld vildu koma
upp akuryrkju, og er það vel skiljanlegt og eðlilegt.
Þá var einokunarverzlun í landinu, ill og óhagstæð, og
öll útlend vara var svo dýr, að full ástæða var til að
reyna, svo sem unnt var, að komast hjá að kaupa nauð-
synjar sínar utanlands frá, eða af hinum dönsku kaup-
mönnum. Um miðja 18. öld fóru ýmsir menn að iíta
öðruvísi á landið, gæði þess og framtíð, en áður hafði
tíðkast um langan tíma. Þeir fóru að leggja trúnað á
að svara mundi kostnaði að stunda hjer jarðrækt, og
töldu jafnvel að hagur landsins í framtíðinni væri undir
því kominn, hvort svo væri gert eða eigi. Slíkir menn
voru þeir Björn prófastur Halldórsson, Eggert Ólafsson,
*) Sturl. I, 13. kap.