Búnaðarrit - 01.01.1925, Page 96

88
BÚNAÐARRIT
kastað á logann. Magnaðist þá reykurinn um allan
helming. Hafði maðurinn þá ærið að starfa, að bera
smákurlin á, og jafnframt að þrýsta með reku sinni
hringinn í kring á hin logandi kurl. Yæri þess ekki
vandlega gætt, var kallað að holbrynni. Yið það varð
askan meiri. Líka þurfti skógarmaður að gæta þess
vandlega, þegar bálið var sem æstast, að eigi hlypi log-
inn í lyng og mosa umhverfis kolagröfina; þegar svo
vildi til, var mold sú, er upp úr gröfinni hafði komið,
borin þar yfir, og eldurinn kæfður á þann hátt. Meðan
kurlin voru borin sem óðast á, varð reykurinn oft
afskaplega mikill. Þegar margir sviðu samtímis í hægri
frostkælu, varð skógurinn stundum sem reykjarhaf yfir
að líta. Þegar smákurlin voru öll komin í gröfina,
hægðist hin óðasta önn skógarmannsins, fór þá reykur-
inn að smá minka, en hitinn aftur á móti að magnast,
svo að varasamt var að ganga nærri. Gátu eldblossar
hlaupið í hár og skegg manna, ef óvarlega var farið.
Eftir litla stund frá því öllum kurlum var á eld kastað
brustu þau í kol. Voru þá grasþökur teknar og kastað
yflr logann, þar til hann var allur hulinn. Því næst var
moldarlagi mokað yfir og vandlega troðið, þar til að
víst væri að alt væri svo vel birgt, að hvergi kæmist
loft að.
Það var máltæki skógarmanna, að sjaldan kæmi öll
kurl til grafar, nema feigur sviði. Var það og að sönnu.
Vanalega lágu nokkur kurl eftir í lýngi og mosa, sem
lengst höfðu hrokkið frá, er kurlað var. Þegar kola-
gröfin var nógu rækilega troðin, tók skógarmaður tvö
af slíkum eftirlegu-kurlum og lagði þau í kross á koll
grafarinnar, sem þá leit út eins og dálítill moldarhóll.
Það heflr víst verið æfargömul venja með þenna kross
á kolli kolgrafarinnar, og brutu þá venju fáir, er jeg
þekti til.
Eftir 15—20 kl.st. var dautt í kolunum, ef rækilega
var moldað og troðið. Oft kom það samt fyrir, að