Dvöl - 01.07.1939, Síða 20

178
DVÖL
ist kostur á því að flytja þangað
námsból sín. Nægir að benda í
því efni á verkfræði allskonar, sem
tvímælalaust stendur í miklum
blóma vestan hafs. Þá myndu og
náttúru- og læknavísindi verða
sjálfsögð viðfangsefni, tónlist, mál-
aralist o. s. frv.
Sú eina braut, sem íslendingum
hefir hingað til verið rudd til náms
I Vesturheimi, er styrkveiting Kan-
ada-sjóðsins svonefnda. En sjóður
sá er, eins og kunnugt er, stofnað-
ur með gjöf Kanadastjórnar í til-
efni af þúsund ára afmæli Alþingis
1930, og er ætlað það hlutverk að
styrkja stúdenta frá íslandi við
nám vestan hafs. Hafa nokkrir ís-
lendingar þegar orðið styrksins að-
njótandi.
En hér vantar enn liðsauka. —
Námsferðir íslendinga vestur um
haf eru dýrar, og ekki er hægt að
gera ráð fyrir því, að einstaklingar
sjái sér þær færar nema með fáum
undantekningum. Hvað opinberum
styrkjum viðkemur, er eðlilegt að
gera ráð fyrir því, að ríkið kjósi
heldur að beina þeim til náms-
manna í Evrópulöndum, meðan
þangað er hægt að komast, og kem-
ur þar til greina sú ástæða, að þær
námsferðir eru að öðru jöfnu ó-
dýrari og fleirum verður því hjálp-
að þar með þeirri fjárupphæð, sem
ríkið getur lagt fram. En samt sem
áður eru ekki enn öll kurl til graf-
ar komin.
Hér á landi skiptast þeir, sem
áhuga hafa á sambandinu við
Vesturheim, aðallega í tvo hópa.
Hefir verið drepið á það hér að
framan. Annars vegar er eldri kyn-
slóðin, sem halda vill við þeim per-
sónulegu og félagslegu kynnum,
sem þegar eru og hafa verið. Þeirra
viðhorf er sérstaklega þjóðernislegt.
Hins vegar er yngri kynslóðin, sem
enn er ókunn frændum sínum í
Vesturheimi og óskar að auka
kynninguna, ekki einungis af þjóð-
ernislegum ástæðum, heldur einn-
ig af menningarlegri nauðsyn
hennar sjálfrar. Milli þessara
tveggja hópa eru vitaskuld engin
skörp takmörk.
íslendingar í Vesturheimi hafa
stofnað þjóðræknisfélag sitt í þeim
tilgangi að hlúa að tungu sinni,
þjóðerniseinkennum og sambönd-
um við heimalandið. Sömu leiðina
gætu íslendingarnir heima farið.
Einnig þeir gætu stofnað til félags-
skapar, sem sameinaði báðar kyn-
slóðirnar, þá eldri og yngri, um það
mark, að brjóta íslenzkum náms-
mönnum leiðir vestur yfir hafið og
vinna á þann hátt í einu að kynn-
ingar- og menntunarmálunum. —
Enginn vafi er á því, að sameinað-
ir kraftar allra áhugamanna áþessu
efni myndu verða þess megnugir
að senda á ári hverju unga og efni-
lega menn vestur um haf til þess að
tileinka sér kjarna ameriskrar
menningar og treysta um leið
frændsemisböndin yfir hafið. Væri
ekki óeðlilegt að gera ráð fyrir, að
íslenzka ríkið sæi sér hag og heiður
í því að styðja starfsemi þessa fé-