Dvöl - 01.07.1939, Page 21

D VÖL
179
lagsskapar í orði og verki, auk þess
sem ýms fyrirtæki og menningar-
stofnanir gætu í sama tilgangi lagt
hönd á plóginn.
Þá ætti félagsskapur sem þessi
mikið verkefni fyrir höndum á
þeim vettvangi að greiða götu
þeirra íslendinga í Vesturheimi, er
hingað kynnu að vilja koma og
njóta þeirra menningarlegu verð-
mæta, sem við kinnroðalaust getum
boðið. Nefni ég þar til dæmis nám
íslenzkrar tungu og fornnorrænna
fræða.
Vafalaust væri auðvelt að koma
á mannaskiptum í þessum tilgangi,
t. d. stúdentaskiptum, eins og tiðk-
azt hafa við önnur lönd. Og í kjöl-
far þeirrar starfsemi myndi sigla
ný kynning og þekkingaraukning
á íslandi og íslendingum, vestur
um álfu.
Til alls þessa myndum við njóta
fulltingis íslendinga í Vesturheimi.
Myndi það eigi verða lítils virði,
sérstaklega þeim, sem leita vildu
fyrir sér við menntastofnanir vest-
an hafs.
Hefir svo reynzt fyrr, að við ætt-
um þar hauka í horni, þegar um
íslenzk menningarmál hefir verið
að ræða.
Hér er ekki ætlunin að rita langt
mál um þetta efni að sinni. Hug-
mynd þessi er fram borin sem sú
eðlilegasta leið, sem við blasir, frá
sjónarmiði íslenzks námsmanns, til
þess að tengja saman stefnu eldri
og yngri íslendinga til starfa í þessa
átt. En hingað til hefir of lítið
heyrzt frá yngri kynslóðinni hér
heima um þessi mál.
Takist í framtíðinni að beina
straumi vestrænnar menningar inn
í íslenzkt þjóðlíf, fyrir sameinuð
átök íslendinga báðum megin hafs,
þá er þar með fenginn óbrotgjarn
hornsteinn undir órjúfandi tengsl
þjóðarbrotanna um ótakmarkaðan
aldur. Sá hornsteinn yrði ekki
skammæ persónuleg kynninga-
tengsl, ekki yfirborðskurteisi
skyldra manna, sem hittast af
nauðsyn, heldur lifandi menning-
arsamband tveggja heimsálfa, víxl-
áhrif tveggja samætta þjóðarbrota,
reist á félagslegri og menningar-
legri þörf.
Fyrir fáeinum vikum lét íslenzkt
skip í haf og sigldi til Vesturheims
— fyrsta beina siglingin milli þess-
ara landa nú um langt skeið. Með
því hófust verzlunarsambönd milli
íslands og Ameríku, er líkur benda
til, að eigi muni slitna á ný, þótt
yfirstandandi styrjöld ljúki. Verið
gæti, að með þessari siglingu væri
hafin nýr kapítuli í sameiginlegri
sögu íslands og Ameríku. Margra
annarra sólarmerkja gætir, sem
benda í sömu átt, þótt hér sé ekki
rúm né tími til þess að rekja slíkt.
Ungir íslendingar í Vesturheimi
vilja gjarnan fyrir sitt leyti halda
við ættar- og menningartengslum
við okkur jafnaldra sína heima
fyrir. En hverra er þágan? Það
hefir verið rætt hér að framan.
Eftir er að vita, hversu skjót við