Dvöl - 01.07.1940, Qupperneq 22

180
DVÖL
Hanstið erkomið
Eftir Jón fi'ií Jijiii'Nkó{;uin
Sjá, haustið er komið, brotið er vorsins vald
og veröld fyllist af hljóðum, máttvana geig.
Á sólina skyggir skýjanna dökka tjald.
Nú skelfist hver þrá, er í sumar var
glöð og fleyg.
Það bliknar óðum og fölnar, hið fagra svið,
sem fyrrum var angandi gróðursins
höfuðból,
og hryllingur fer um blómanna bjarta lið,
sem brosti áður svo lilýtt við skínandi sól.
Og haustið lœðist um liugskot hins
snauða manns,
liann hljóðnar og gengur álútur fram á leið
og manni virðist sem livíli á herðum lians
öll harka vetrarins, byrði af kvöl og neyð.
Og augun hans dimmu, sem eitt sinn
voru þó skœr,
i örmagna kvíða stara út í firnin blá:
— Hvenœr mun aftur hinn syngjandi
sumarblœr
sigra ísinn og kuldann hér norður frá?
— Því undir hans tötrum er hjartað,
sem heitast slœr
í hrakins smœlingjans eilífu sólarþrá. —
stóðu atburðir næturinnar honum glöggt
fyrir sjónum, og hann var einnig minnugur
þess heits, sem hann hafði unnið Jóni
frá Koti. Fyrsta verk hans var að skima
eftir handbókarblaðinu. Á borði fram við
dyrnar lá lúið og snjáð blað. Séra Jón tók
gólfið í tveimur skrefum, æst eftirvænting
skein úr svip hans. Hann greip blaðið og
handlék sem helgan dóm, en lét það jafn-
skjótt falla á gólfið, þegar hann sá, að
þarna var gamall riflingur úr Þjóðviljan-
um. Andlitsdrættirnir urðu slappir og
sneypulegir. Svo dýfði hann höfðinu á kaf
ofan í kalt vatnið í þvottaskálinni.
Hjalti Helgason fylgdi presti úr garði.
Fyrir sunnan túnið á Hjalla mættu þeir
sendimanni frá Hvammi, er tilkynnti lát
gömlu frúarinnar.
Hjalti spurði sendimanninn um líðan
tengdamóður sinnar hinztu stundimar,
og hvort hún hefði gert einhverjar ráð-
stafanir áður en hún dó. Komumaður kvað
hana hafai vaknað um sólarupprás til fullr-
ar meðvitundar. Hefði hún þá verið þess
fullviss, að sér væri að batna, spurt um
veöurútlit og gefið þær fyrirskipanir, að
leysa skyldi út hrútana. Að þeirri ráðstöfun
gerðri hefði hún andazt. Séra Jóni virtist
Hjalti glotta, þegar honum voru sögð tíð-
indin. Síðan kvöddust fornvinirnir með
virktum.
Suður með fjallshlíðinni reið presturinn,
séra Jón Ólafsson, í glampandi árdegissól.
Niðri í móunum kvakaði lóa, en hrossa-
gaukur renndi sér í kröppum bugðum fram
með hlíðinni, svo þaut í flugfjöðrunum. —
Draumsýnir síðustu nætur máðust og
bliknuðu í huga séra Jóns, að sama skapi
og timburmennirnir rénuðu. Meðvitundin
um unnið heit varð óljós og gufaði upp
eins og döggin af grasinu fyrir ylgeislum
sólarinnar. Hugurinn snerist um næstu
verkefni: Samning snjallrar líkræðu til að
flytja við greftrun ekkjufrúarinnar frá
Hvammi. Tötrum klæddur kotbóndi og
týnt handbókarblað gleymdust. Fram und-
an blámaði prófastsembættið í hyllingum.