Dvöl - 01.07.1940, Síða 75

D VÖL
233
Fyrir dómstóli
Eftir fleiðrek Gnðmnndsson
fril Sandi
Skammdegismyrkur yfir láði og legi,
lamandi farg, sem bugar gljúpa sál.
Hvikulir glampar flökta á förnum vegi,
fölna og deyja, reynast bara tál.
Gengur að þrepi glæsilegrar hallar
góðvinur minn og hyggst að knýja á dyr.
Leiðirnar grýttu lokast höfðu allar,
læst voru sund og engin von um byr.
Óstyrkur mannsins eykst með hverju skrefi.
Efinn og vissan togast á um völd.
Krókloppnir fingur kreppa fast að bréfi,
kvæði, sem á að borga lífsins gjöld.
Sárfættur af að ganga manna á milli,
mæddur af því að biðja þá um lið;
síðustu von um frægð og heimsins hylli
hefir nú bundið litla kvæðið við.
Rjálar við dyr með knúum hægri handar
hikandi sveinn með þungan æðaslátt.
Höllina byggja himinbornir andar,
haukfránir mjög á dulinn skáldamátt.
Lygnustu hylji Ijúft er þeim að kanna,
logana tendra, kveikja úr neista bál.
Andlegu fóstrin okkar beztu manna
eru þar mæld og lögð á vogarskál.
Svipular raddir sveininn unga hræða,
svella í takt við hjartans þungu slög:
Illfært er nú til andans megin hæða
óþekktu skáldi, vinasnauðu mjög.
Kvakað er þitt í björtu vonaveldi:
Vitar á hæðum laða menn til sín.
Skærasta ljós frá þeirra andans eldi
einstakling sérhvern jafnt í gegnum skín.
Salurinn opnast. — Ylinn leggur móti
útburði lífsins þama skamma stund.
Enda þótt sjálfur engrar hylli njóti,
ætti að verða metið skáldsins pund.
Sveipaðir Ijóma sinnar eigin dýrðar
sitja í hvirfing dómendumir þar.
Orsakir margar eigi verða skýrðar,
afleiðing þó að finnist víðast hvar.
Hásætið nálgast, upplitsdjarfur eigi,
orðhagur sveinn með fágað listaverk.
Afburða mælska, æfð á hverjum degi,
útrásar krefst, en lendir nið’r i kverk.
Andspænis valdi skarpra skapa dóma,
skelfur í hendi þetta litla blað.
Tignasti jöfur teygir fingurgóma,
tekur við kvæði, lítur yfir það.
Stendur á glóðum skáld með vaxinn vilja.
Vitringar dæma bráðum stóra sál.
Sjáanlegt er, að sumir brosið dylja.
Samt er þó kvæðið lagt á metaskál.
Fislétt er það og fellur lóðið niður.
Pór slíkt að vonum. „Ráðið“ hafnar því.
Kvæði, sem yrkir kunnur ljóðasmiður,
kemur i staðinn. — Frægðin sígur í.
Fátt er um kveðjur. Hurð á hæla skellur.
Heiftin og bræðin renna gönuskeið.
Eldstraumaflóð úr undirdjúpum vellur,
ólgar við barm, en storknar þar um leið.
Svalandi gustur, sem að yfir þýtur,
sveigir að brjósti heljarkaldan sting.
Stormar til grunna höll að baki brýtur.
Bjarminn er horfinn. Myrkur allt í kring.
Bugaði maður, vonlaus vertu eigi,
viljir þú hiklaust settu marki ná.
Torsótt er leið á bröttum voðavegi,
viltu ekki heldur koma torgið á?
Örlátur gefðu bros til beggja handa.
Blasa við augum sérðu nýjan heim.
Finnir þú menn, sem ofar öðrum standa,
auðmjúkur skaltu smjaðra fyrir þeim.
Þar stoðar lítið andans mikli máttur.
Manngildið reynist einkisvirði þá.
Aðstöðuvald og undirlægjuháttur
afburðakostum manna niðast á.
Framvegis mun, ef ferðu að ráðum mínum,
fylgispök gæfa standa þér við hlið.
Háttsettur maður hrósar ljóðum þínum.
Heyrist um landið bergmál kveða við.
Allt, sem þú gimist, er þér frjálst að kjósa.
Andlegum grynnslum máttu vaða á.
Kunningjar þínir keppast um að hrósa
kvæðum, sem forðum enginn vildi sjá.
Hindrunarlaus er vegur rauðra rósa.
Ramgerðir lásar allir hrökkva frá.
ICringum þig iðar veröld lífs og ljósa.
— Ljómandi salir opnir standa þá.