Valsblaðið - 01.05.2001, Blaðsíða 45

afsalaði sér engan veginn eignarétti sín-
um á þessum skika og það var svona
undirliggjandi að félagið gæti tekið það
mál upp aftur síðar og við annað tæki-
færi, a.m.k. var það minn skilningur.
Malarvöllurinn var vígður árið 1949
og var það séra Friðrik, stofnandi Vals,
sem vígði völlinn. Af því tilefni léku
guttamir í fimmta flokki fyrsta leikinn á
vellinum og þar skoraði Þórður Jón, son-
ur minn sem þá var nýorðinn tíu ára, sig-
urmark Vals í leiknum.
I framhaldi af þessu var ráðist í að
koma gömlu útihúsunum á Hlíðarenda,
fjósi og hlöðu, í nothæft ástand og koma
þar upp bað- og búningsaðstöðu. En
verkefnin voru óþrjótandi og við höfðum
metnaðarfullar hugmyndir um næstu
skref í uppbyggingu svæðisins en þar
voru það peningamir sem vom, að því er
virtist, óyfirstíganlegur þröskuldur.
Árið 1950 lét ég af formennsku í Val
en tók þess í stað að mér formennsku í
nefnd sem átti að sjá um framkvæmdir á
svæðinu. Árið 1953 var tekin ákvörðun
um að reisa iþróttahús að Hlíðarenda.
Það varð e.t.v. til að ýta við okkur að
KR-ingar hófu einmitt um þetta leyti að
að byggja sitt fyrsta stóra íþróttahús. Við
ákváðum því að reisa stálgrindarhús, en
hvemig og fyrir hvaða peninga, það
vandamál leystum við með bjartsýni og
samstilltu átaki.
Við hófumst handa snemma vors
1954. Vart er hægt að tala um að við höf-
um fengið fjárstyrk til verksins. En þá
datt mér í hug að koma á tombólu eða
hlutaveltu til að afla fjár. Félögum mín-
um fannst það heldur hæpin hugmynd.
En ég hafði tröllatrú á þessari hugmynd
minni og fékk sjómenn sem ég þekkti til
að kaupa ósköpin öll af fallegum og
vönduðum leikföngum í Bandaríkjunum
°g flytja heim með sér. Við þurftum að
sækja um sérstakt leyfi til að fá að halda
tombóluna en happadrætti með þessu
fyrirkomulagi hafði aldrei verið reynt hér
áður. Síðan fengum við inni með allt
góssið í húsnæði sem þá var í byggingu á
horni Laugavegs og Frakkastígs og var
ekki nema rétt fokhelt. Þar var leikföng-
unum stillt upp, inni og út í sýningar-
gluggana, til sýnis fyrir almenning.
Dubbuðum við nokkra félagsmenn upp í
jólasveinabúninga og sáu þeir um miða-
söluna.
Slíkt ævintýraland hafði aldrei sést hér
fyrr. Fyrirkomulagið á þessu hjá okkur
var nýjung en menn keyptu sér miða og
fengu strax að vita hvort og hvað þeir
hefðu unnið. Tombólan var haldin á að-
ventunni en vinningshafar fengu hins
vegar ekki vinningana afhenta fyrr en
rétt fyrir jól. Á meðan voru öll herleg-
heitin til sýnis. Var jafnan örtröð fyrir
utan sýningargluggana af fólki sem var
komið til að berja leikfangadýrðina aug-
um. Miðamir seldust upp á örskömmum
tíma og voru margir æfir sem ekki fengu
miða eða vildu kaupa fleiri.
Eftir að öllu var lokið og uppgjör lá
fyrir, og ljóst var að við höfðum þénað
verulega á þessu ævintýri, fundust tíu
þúsund tombólumiðar sem höfðu týnst í
öllum hamaganginum. Við hefðum auð-
veldlega getað selt þessa miða og grætt
dágóðan skilding til viðbótar. Þetta varð
fyrsta af nokkrum hlutaveltum sem við
héldum í fjáröflunarskyni á meðan á
byggingarframkvæmdum stóð. En ég
gleymi seint æsingnum og hamagangin-
um sem varð í kringum þessa fyrstu leik-
fangatombólu okkar.
Valsanap í vinnuham
Tekjumar af hlutaveltunum nægðu til
þess að við gátum haldið áfram með að
steypa upp húsið og fengum í framhaldi
af því styrk frá borginni út á fram-
kvæmdimar. En með mikill útsjónar-
semi, ómældri sjálfboðavinnu og fóm-
fýsi reis húsið af gmnni. Stálgrindina í
húsið hafði ég pantað frá Belgíu. Grindin
var komin til landsins þegar ég les um
það í erlendum blöðum að mikil verð-
lækkun hefði orðið á stáli. Ég hringdi
umsvifalaust í umboðsmann fyrirtækis-
ins, sem við höfðum keypt stálgrindina
hjá, og spurði hann hvað þessi sama
grind kostaði nú eftir þessa verðlækkun.
Kom þá í ljós að hún var fjörutíu þúsund
krónum ódýrari og það voru peningar í
þá daga. Ég pantaði strax aðra og við
seldum hina með gróða. Þegar upp var
staðið græddum við u.þ.b. hundrað þús-
und krónur á þessum viðskiptum og það
munaði um minna.
Eins og áður segir var mest öll vinnan
við húsið unnin í sjálfboðavinnu. Gafl-
ana og veggina upp að gluggum buðum
við út. Allt annað gerðum við sjálfir.
Þama var einvala lið samankomið. en þar
fóru fremstir þeir Bergsteinsbræður, Jó-
hannes og Þórir, múrarameistarar og
Magnús byggingameistari. Sigurður
Ólafsson, bókhaldari hjá Hörpu, sá um
fjármálin og bókhaldið fyrir fram-
kvæmdanefndina en Baldur Steingríms-
son var gjaldkeri félagsins og var jafnan
til þess tekið hjá samböndunum IBR og
ÍSÍ, hvað þau mál voru í góðu lagi hjá
félaginu. Andrés Bergmann var okkar
maður hjá Trésmiðjunni Völundi og sá
til þess að við fengum jafnan valið timb-
ur til okkar nota. Skarphéðinn Jóhanns-
son arkitekt teiknaði húsið og gaf einnig
alla sína vinnu. Þórður Þorkelsson
stjómaði framkvæmdum við malarvöllin
en það var hreint ekki auðvelt verk að
stalla og jafna það svæði. Guðni Jóns-
son, verkstjóri hjá á Reykjavíkurflug-
velli, sem reyndar var ekki félagsbund-
inn Valsmaður, lagði gjörfa hönd á plóg-
inn og bjargaði okkur oft með tæki og
annað sem vantaði til framkvæmdanna
við vellina.
Á sama tíma og við vorum að byggja
húsið réðumst við í að gera grasvöll neð-
an við malarvöllinn. Það var ekki árenni-
legt svæðið þar sem völlurinn skyldi
vera. Þetta var ein allsherjar forarmýri.
Það streymdi ótrúlegt vatnsmagn undan
Öskjuhlíðinni og allt Valssvæðið var
rennblautt en þetta var versti bletturinn.
Nokkum veginn á miðju Valssvæðinu á
milli malarvallarins og grasvallarins var
mikil vatnsuppspretta. En við gáfumst
ekki upp og byrjuðum að fylla í þessa
botnlausu hít.
Þegar húsið var orðið fokhelt, snemma
árs 1955, var ákveðið að fara í það strax
og voraði að slétta og hreinsa þar í kring.
Var ég búinn að fara yfir málið með jarð-
ýtustjóranum sem hafði tekið að sér
verkið. Daginn sem átti að byrja kom
hann til mín og sagði: „Það er andahreið-
ur í einum moldarhaugnum“. Við stöðv-
uðum framkvæmdir og fómm að athuga
málið. Þá komu tólf andahreiður í ljós
innan um moldarhrúgumar. Voru þá allar
framkvæmdir stöðvaðar í bili. Valdemar
húsvörðurinn á Hlíðarenda gaf öndunum
brauð og dekraði við þær á ýmsa lund.
Gekk það svo langt að ef hann var ekki
mættur út á réttum tíma á morgnana,
komu þær í halarófu og gogguðu í dym-
ar hjá honum og heimtuðu sinn morgun-
mat.
Framkvæmdimar við völlinn og hús-
bygginguna vom í gangi samtímis en þar
að kom að við komumst í þrot með hús-
ið. Stóð það uppsteypt en án gólfs í tæp
þrjú ár. Við vomm allir sammála urn að
taka ekki lán til framkvæmdanna og
tókst meira að segja að hafa nokkrar
tekjur af húsinu í þessu millibilsástandi
með því að halda nokkrar hlutaveltur og
leigja það út sem sýningarhúsnæði m.a.
fyrir rússneska vömsýningu.
2001 Valsblaðið
43