Uppeldi og menntun - 01.07.2008, Blaðsíða 37
37
ÁSdíS HReFnA HARAldSdÓTTIR, SIgRún AðAlbJARnARdÓTTIR
Markmið og rannsóknarspurningar
Markmið þessarar rannsóknar er að leita eftir hugmyndum grunnskólanemenda um
hvað þeim þyki einkenna góðan kennara og hvað slæman og efla þannig skilning
á viðhorfum og væntingum þeirra til kennara. Tilgangurinn er að hvetja til þess að
hugað verði í ríkari mæli að sjónarhorni nemenda í þessu efni til að styrkja samskipti
nemenda og kennara, en þau eru mikilvægur þáttur í að efla nemendur persónulega,
félagslega og í námi (t.d. Fullan, 2001; Pianta, 2000; Rudduck og Flutter, 2004; Sigrún
aðalbjarnardóttir, 2007). Um leið sé stuðlað að starfsþroska kennara og starfsþróun í
bekkjar- og skólastarfinu.
Hér á landi hafa raddir nemenda um samskipti nemenda og kennara einkum komið
fram í rannsóknum sem byggjast á viðtölum við tiltölulega fáa nemendur og á rýni-
hópum. Markmið þessarar rannsóknar er að ná til stærri hóps nemenda og leitast
þannig við að draga fram skýrari mynd í tilteknum aldurshópum. Með því móti gefst
tækifæri til að athuga hvort þættir eins og aldur nemenda, kynferði og skóli tengist
viðhorfum og væntingum þeirra til kennara. Nánar tiltekið eru rannsóknarspurning-
arnar eftirfarandi:
Hvaða þættir einkenna góðan kennara að mati tíu og fjórtán ára grunnskólanem-
enda?
Hvað kunna nemendur síst að meta í fari kennara?
Jafnframt er athugað hvort aldur, kyn og skóli tengist hugmyndum nemenda um góðan
eða slæman kennara. Nánar tiltekið: Kemur fram munur á hugmyndum nemenda um
góðan/slæman kennara eftir því (a) hvort þeir eru tíu eða fjórtán ára, (b) hvort stúlkur
eða piltar eiga í hlut og (c) hvort þeir eru í rótgrónum skóla eða nýjum skóla?
aðfErð
Þátttakendur
Þátttakendur í rannsókninni voru 161 nemandi (93 stúlkur og 68 drengir) í tveimur
grunnskólum í Reykjavík. Um var að ræða annars vegar rótgróinn skóla í eldra hverfi
borgarinnar og hins vegar nýjan skóla í úthverfi. Þátttakendur voru allir nemendur í
5. og 9. bekk í báðum skólum; í öðrum voru þrjár bekkjardeildir í hvorum árgangi en
í hinum tvær, alls tíu bekkjardeildir. í 5. bekk í rótgróna skólanum voru 44 nemendur
(26 stúlkur og 18 drengir) en í nýja skólanum 31 nemandi (20 stúlkur og 11 drengir).
í 9. bekk í rótgróna skólanum voru 50 nemendur (27 stúlkur og 23 drengir) en í nýja
skólanum 36 nemendur (20 stúlkur og 16 drengir). í báðum skólum er hefðbundið
bekkjarkerfi.
Mælitæki og framkvæmd
Leyfi fyrir rannsókninni fékkst hjá menntasviði Reykjavíkurborgar svo og skólastjórn-
endum og kennurum. Jafnframt var leitað skriflega eftir samþykki allra foreldra þeirra