Morgunn - 01.06.1987, Blaðsíða 34

litina. Nokkrir þeirra voru einnig næmir fyrir segulsviði jarðar
og gátu aðeins sofið með höfuð í norður og fætur í suður. Kváð-
ust þeir fá höfuðverk, ef út af þessu væri brugðið. Eru allar
þessar skýrslur Reichenbachs vel þess virði að rannsaka þær.
Goethe hafði einnig aldarfjórðungi áður, gert svipaðar upp-
götvanir eins og sjá má í ritum hans, þar sem hann minnist á
geilsablik umhverfis jurtir sem hann segir sumt fólk sjá. Upp-
götvanir sínar birtir hann í ritinu. Kenningin um eðli lita („A
Theory of Color“) sem út kom árið 1810.
Kenningar Goethe vöktu ekki mikil andmæli í samanburði
við það sem síðar varð um kenningar Reichenbachs. Reichen-
bach setti fram kenningar um „streymi", „streymiorku" og
„streymiljós“ og mættu þær öflugri mótstöðu margra þálifandi
vísindamanna, sem algjörlega neituðu að líta á tilraunir hans.
Sú hugmynd, sem birtist í þessum kenningum virtist þeim svo
fjarstæðukennd að þeir töldu vonlaust að nokkrar tilraunir af
þessu tagi gætu breytt skoðunum þeirra.
Tilraunir Reichenbachs til að fá þessar nýju kenningar sínar
um áður óþekkt náttúrulögmál viðurkenndar, urðu því að
engu, og vísindalegar niðurstöður hans voru að engu hafðar.
Rannsóknir Reichenbachs voru þó engu að síður rnjög
merkilegar, einkum það að hann skyldi uppgötva, að til voru
menn, sem skynjuðu áður óþekkt orkusvið, sem aðeins fáir
gátu séð. Nú er okkur kunnugt um mörg orkusvið, sem hinn
fimrn skilningarvit mannsins geta ekki greint, en stöðugt er ver-
ið að finna upp ný tæki og búnað til að finna þessi áður óþekktu
orkusvið.
Samtíma Reichenbach var einnig í Bandaríkjunum maður,
sem hafði veitt athygli ýmsum óvenjulegum hæfileikum sem
sumt fólk bjó yfir, Pessir maður var dr. Joseph Rodes Buchan-
an, bandarískur læknir og rithöfundur, og virðist sem hann hafi
eins og af tilviljun uppgötvað þessa hæfileika. Hann kom fyrstur
fram með hugtakið hlutskyggni (psychometry), sem síðan hefur
verið notað.
Buchanan var undrabarn. Hann var ekki nema sex ára þegar
hann var orðinn vel að sér í flatarmálsfræði og stjörnufræði og
tólf ára að aldri byrjaði hann að nema lög í háskóla. Árið 1842
32
MORGUNN