Ný saga - 01.01.1995, Page 54

Ný saga - 01.01.1995, Page 54
 Fomar menntir í Hítardal bls. lxxxii-xcvi; Landnámabók. Ljósprentun handrita. Jakob Benediktsson ritaði inngang (Rvk., 1974), bls. xxi-xxiii, 563-622. 25. Jón Rorkelsson, „Fátt eitt um sfra Þórð í Hítardal og Melabók", Skírnir (1922), bls. 30-31. - í þessu efni nefn- ir Jón einkum til Melabók og Reykjarfjarðarbók Sturl- ungu, en hin síðarnefnda var á 17. öld í eigu Gísla Jóns- sonar í Reykjarfirði í Arnarfirði, en hann var sonur Ástríðar, dóttur Gísla lögmanns. Sturlunga er einungis varðveitt í tveimur skinnhandritum, Reykjarfjarðarbók (AM 122 b fol.) og Króksfjarðarbók (AM 122 a fol.), hin síðarnefnda var um tíma í eigu bróður Ástríðar, Stein- dórs Gíslasonar sýslumanns á Knerri sem fengið hafði bókina af Vestfjörðum, en úr eigu hans komst bókin til Rórðar sonar hans sem lést í brúðkaupinu í Hítardal 1668. - í þessu samhengi má einnig minna á að móður- systir séra Þórðar í Hítardal var Guðrún, dóttir Gísla lög- manns Þórðarsonar og kona Magnúsar Björnssonar lög- manns á Munkaþverá, er var mikill bókamaður og kann að hafa fengið bækur með konu sinni, sjá Sigurjón Páll Is- aksson, „Magnús Björnsson og Möðruvallabók", Saga (1994), bls. 141^17. 26. Olafur Halldórsson, „Um Húsafellsbók", - Grettis- fœrsla (Rvk., 1990), bls. 147-166 (fyrst pr. í Minjar og menntir, Rvk., 1976). 27. Sturlunguuppskriftin er í AM 437-38 4to, Flóa- mannasaga í AM 515 4to. 28. AM 445 a 4to og AM 447 4to. 29. Guðrún Ása Grímsdóttir, „Á bólgu borið flyðrulýsi bætir“, Gullastokkur fœrður Gunnlaugi Ingólfssyni fimmtugum (Rvk., 1994), bls. 25-28. 30. Ágripið er ásamt fleiru í Lbs. 1960 8vo. Sjá Mariane Overgaard, „AM 124 8vo: En Islandsk schwank-sam- ling“, Opusctda VII. Bibl. Arnamagnæana Vol. XXXIV. (Kh., 1979), bls. 311-12. 31. Jakob Benediktsson gaf út ævisögu, ritgerðir og bréf Gísla, sjá Jakob Benediktsson, Gísli Magnússon (Vísi- Gísli) Safn Fræðafélagsins XI (Rvk., 1939). - Mæður þeirra séra Þórðar og Gísla sýslumanns, Guðríður og Guðrún, voru systur. Gísli var fæddur 1621, lést hjá Guð- ríði dóttur sinni, biskupsmaddömunni í Skálholti, árið 1696. 32. Jakob Benediktsson, Gísli Magnússon, bls. 57-63 og viðeigandi athugagreinar Jakobs. 33. Alþingisbækur íslands VI (Rvk., 1933-1940), bls. 251-52; Jakob Benediktsson, Gísli Magnússon, athuga- grein nr. 27, bls. 95. 34. Alþingisbœkur íslands VI, bls. 705. 35. Skjöl um hylling íslendinga 1649 við Friðrik konung þriðja með viðbœti um Kópavogssœrin 1662. [Utg. Jón Þorkelsson]. (Rvk., 1914), bls. 94, 99-102. 36. Breve fra og til Ole Worm III. Oversat af H. D. Schepelern. (Kh., 1968), bls. 400; Guðmundur Andrés- son, Deilurit. Islenzk rit síðari alda 2. bindi. Jakob Bene- diktsson bjó til prentunar (Kh., 1948), bls. xm. 37. Jakob Bencdiktsson, „Den vágnende interesse for sagalitteraturen pá Island i 1600-tallct“, Lœrdómslistir. (Rvk., 1987), bls. 227—41 (fyrst pr. í Maal og minne 1981); Arngrímur Jónsson, Crymogœa. Safn Sögufélags 2. bindi [Þýðing og inngangur eftir Jakob BenediktssonJ, (Rvk., 1985), sbr. einnig Peter Springborg, „Antiqvæ Historiæ lepores - om renæssancen i den islandske hándskrift- produktion i 1600-tallet“, Gardar VIII (Lund 1977), bls. 53-89. 38. Séra Þórður hefir beðið biskup að Ijá sér Sturlungu árið 1664, Ur bréfabókum Brynjólfs biskups Sveinssonar. Safn fræðafélagsins XII. Jón Helgason bjó til prentunar (Kh., 1942), bls. 181. Hinsvegar hefir séra Þórður að lík- indum léð eða fengið biskupi á annan hátt uppskrift ætt- artölubókar sinnar sem biskup lét séra Jón Erlendsson skrifa eftir og er uppskrift séra Jóns nú í Lbs. 42 fol. sem áður er getið. - Páll Eggert Olason skrifaði í ritinu Saga íslendinga V. Seytjánda öld (Rvk., 1942), bls. 302-303, að höfuðrit síra Þórðar í Hítardal væri „ætlartölubók hans. Þá bók samdi hann að hvötum Brynjólfs byskups Svcins- sonar.“ Sama er uppi á teningnum í fjölriti eftir Óskar Halldórsson, Bókmenntir á lœrdómsöld (Rvk., 1972, 2. útg. 1979), bls. 85. Hvergi liefi ég fundið fót fyrir því að séra Þórður hafi santið ættartölubók að hvötum eða tilhlutan Brynjólfs biskups. 39. Ole Worm’s Correspondence with lcelanders. Ritstj. Jakob Benediktsson. Bibliotheca Arnamagnæana Vol. VII (Kh„ 1948). 40. Breve fra og til Ole Worm III, bls. 379. 41. Þorvaldur Thoroddsen, Landfrœðissaga íslands IV (Kh„ 1904), bls. 240—45. 42. Arngrímur Jónsson. Crymogœa, bls. 31, 33-34, 200-212. 43. Landnámabók. Melabók AM 106. 112 fol., bls. 143. 44. Sbr. Jón Jóhannesson, Gerðir Landnámabókar. (Rvk., 1941), bls. 204-205; íslendingabók. Landnáma- bók. Islenzk fornrit I. Formáli Jakobs Benediktssonar, bls. cii-ciii; Þorvaldur Thoroddsen, Landfrœðissaga Is- lands I (Rvk., 1892-96), bls. 146-238. - Sverrir Tómasson ræðir eftirmála Þórðarbókar og skoðanir annarra vís- indamanna á honunt í doktorsriti sínu, Formálar ís- lenskra sagnaritara á miðöldum (Rvk., 1988), einkum bls. 105-107 og 324-25. Helst er að skilja að Sverrir fallist á að eftirmálinn sé miðaldagóss þar sem fyrsta sinni konti fram föðurlandsást í íslenskum ritum; föðurlandsást gal af sér „allmörg rit á 12. öld í Evrópu" segir hann, en harmar að hinn eini marktæki vitnisburður um föður- landsásl í íslenskum miðaldaritum sé í eftirmála Þórðar- bókar. 45. Jón Jóhannesson, Gerðir Landnámabókar, bls. 32-36; Islendingabók. Landnámabók, bls. xciv-xcv. 46. Arngrímur Jónsson, Crymogœa, bls. 53. 52
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Ný saga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ný saga
https://timarit.is/publication/806

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.