Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1924, Page 119

öndum áfengis. Eftir sömu útreikningum var það
fundið út, að neyzla eins potts af brennivíni stytti
tif neytandans um 11 klst., en hálflaska af öli um 25
minútur.
8. Um nœringargildi. A hverjum manni hvíla alla
stund mikil útlát. Hér er ekki átt við fjárhagsleg,
heldur líkamleg. Skal hér einkum vikið að tveim út-
gjaldaliðum, kolefni og köfnunarefni; hið fyrra fer í
útöndun, en i þvaginu er höfuðraagnið köfnunarefni.
í skaröið fyrir þessi útgjöld þarf líkaminn tekna, al-
veg á sinn hátt eins ogj kaupmenn þurfa að fá að
minnsta kosti jafnmiklar tekjur því sem útgjöldin
nema; verða ella gjaldþrota. Tekjurnar fær líkaminn
í næringarefnum, sem eru margs konar, en engan
veginn jafnsterk, jafnnærandi. Oft má heyra menn
segja, að hitt og þetta sé svo og svo næringarmikið,
þó að menn í rauninni almennt hafi heldur dauft
hugboð um, hvað átt sé við með þessu, enda er ekki
auðgert í stuttu raáli að gera grein fyrir því að öllu
Ieyti. Hér skal nú reynt að skýra þetta eftir einum
mælikvarða eða frá einu sjónarmiði.
Allir vitum vér, að iíf vort og heilsa er bundið við
tiltekið hitastig í likama vorum, nálægt 37 stigum á
Celsíus-mæli. Pessi hiti verður til í iíkamanum við
brennslu þeirra eina, sem blóðið tekur við úr nær-
ingarefnunum. Nú má reikna út brennslugildi hverr-
ar fæðutegundar eða finna út, hve mikinn hita hún
veiti líkamanum, og tákna það með tölum. Merkja
þá tölurnar hitaeiningarnar (kaloríur), sem sami
þungi fæðutegundar veitir, þ. e. a. s. 100 grömm
{== 20 kvint). Hér fer á eftir tabla, sem sýnir nær-
iagargildi nokkurra fæðutegunda.
Melónur 10. Blómkál 30. Hvítaöl, spinat 33. Undar-
renpa. áfir 35. Epli, perur 50. Nýrajólk 65. Porskur
65. Grænkál 70. Kartöflur 90. Koli 92. Kjöt (horað og
beinlaust) 100. Egg 150, Ostur 200. Gular ertur(hráar)
320... {Jxatungur 380. Nýmiúlkurostur 400. Feitt kjöt,
(103)