Neytendablaðið - 01.12.1983, Blaðsíða 53

áfall. Sandkornin halda síðan
áfram að spilla yfirborði kart-
öflunnar á meðan á geymslu
stendur og afleiðingin verður
m.a. stór skert geymsluþol.
En ég held að bæta mætti
ástandið ef t.d. kartöflufram-
leiðendur í Djúpárhreppi
(Þykkvabæ), sem framleiða
50-60% eða jafnvel meira af
þessari neysluvöru sem á
markaði er á höfuðborgar-
svæðinu, kæmu sér upp
pökkunarstöð heima í sinni
byggð. Kartöflurnar yrðu
síðan fluttar á markað í neyt-
endaumbúðum, beint frá
pökkunarstað út til dreifingar-
aðila. Þannig væri hægt að
forðast heil mikið hnjask sem
varan ella yrði fyrir. Ég sé
einnig ástæðu til þess að minna
á að það ástand sem nú ríkir í
dreifingu kartaflna er algjör-
lega ófullnægjandi miðað við
þá viðkvæmu vöru sem um er
að ræða.
En ef við förum aðeins yfir
þessa hringferð sem kartöfl-
urnar þurfa að fara og byrjum
á upptökuvélinni. Hún er oft
keyrð of hranalega við upp-
tökustörfin og yfirferðin því
alltof mikil. Hingað til hafa
kartöflurnar að upptöku lok-
inni verið settar í poka, en
miklu betra er að geyma þær í
kössum. Þær geymast þannig
mun betur og verða fyrir miklu
minna hnjaski. Þegar varan er
síðan send á markað eru kart-
öflurnar settar í flokkunarvél-
ar og á nýjan leik í poka. Síðan
er þeim ekið á markað og fer
aðaldreifingin fram hjá Græn-
metisverslun landbúnaðarins
og þar er aðstaða til pökkunar
ekki nægilega góð þar.
Síðan er vörunni ekið í
verslanir og það verður að
segjast eins og er að það
gengur misjafnlega að fá kaup-
menn til þess að gera sér grein
fyrir því í raun að hér er um
kælivöru að ræða. Kartöflur
þurfa jafnlágan hita og raka og
því ástæða til með tilliti til þess
hve lítið geymsluþol er orðið
á þessari vöru, að brýna fyrir
neytendum að kaupa lítið inn
hverju sinni og geyma þær á
köldum stað (40°). Skápurinn
við vaskinn sem oft er notaður
er sérstaklega slæmur, bæði
heitur og rakur. Hvað inn-
kaupamagninu áhrærir er útlit
Reglugerð
um Grænmetisverslun land-
búnaðarins og mat og flokkun
kartaflna og annarra garðávaxta.
2. gr. stólum sem fjölbreyttast úrval gera þá óhæfa til neyslu,
Grænmetisverslun landbún- innlendra garðávaxta. Sama óskaddaðir að mestu og án
aðarins skal skipuleggja mót- máli gegnir um erlenda garð- óeðlilegs bragðs og lyktar eða
töku og heildsöludreifingu ávexti þegar innflutningur efnamengunar.
kartaflna og annarra garð- þeirra fer fram. Grænmetisverslun landbún-
ávaxta. Grænmetisverslunin aðarins kaupir innlendar kart-
annast innflutning og heild- 3. gr. öflur og garðávexti af fram-
söludreifingu garðávaxta í um- Garðávextir þeir sem Græn- leiðendum eftir því sem þörf
boði landbúnaðarráðuneytis- metisverslun landbúnaðarins krefur. Skal taka tillit til vöru-
ins, eftir því sem ráðuneytið býður til sölu skulu vera eðli- gæða á þann hátt að láta betri
ákveður. Skal Grænmetisversl- lega þroskaðir, lausir við sjúk- vöru sitja fyrir þeirri lakari.
unin leitast við að hafa á boð- dóma og aðra skaðvalda sem
Já fallega hljóðar reglugerð
nr. 473/1982 en illa finnst
mörgum ganga hjá Græn-
metisverslun landbúnaðarins
að fara eftir þessum reglum.
Um þetta segir Eðvald Malm-
quist, yfirmatsmaður garð-
ávaxta.
„Þessu ber Grænmetisversl-
uninni að fara eftir en hefur átt
örðugt með að framfylgja.
Þessvegna er full ástæða til að
endurskoðað verði það skipu-
lag sem byggt var upp með
Grænmetisversluninni á sínum
tíma, á kreppuárunum miklu
og síðan á stríðstímunum. Nú
er kominn tími til að meira
frjálsræði ríki í sambandi við
innkaup og dreifíngu kartafl-
na, grænmetis og annarra
garðávaxta. Það stuðlar að
meiri valkostum fyrir neyt-
endur og eykur á markaðs-
möguleika í heild fyrir fram-
leiðendur.“
fyrir um bætur, því í nýjum
reglum er tekið fram, að
Grænmetisverslunin skuli sjá
um að eftirleiðis hafi neyt-
endur kost á að kaupa minni
pakkningar t.d. eitt kg.“
Skemmast
kartöflurnar
í verslununum?
Kartöflum er dreift til versl-
ana tvisvar í viku á stórum
hluta höfuðborgarsvæðisins og
fæstar geyma þær í kæli. Þegar
kartöflurnar hafa þetta slaka
geymsluþol jafnvel áður en
þeim er ekið í verslanir, hvaða
áhrif hefur þá þessi geymsluað-
ferð í verslunum á gæðin?
„Það má slá því föstu að
þetta rýrir mjög vöruna, sér- geymdar í austurglugga eða
staklega eins og í einstaka nálægt miðstöðvarofni. Það
verslun þar sem þær eru segir sig sjálft að við svona
Unnið við pökkun hjá Grœnmetisverslun landbúnaðarins.
51