Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Qupperneq 85

Læknablaðið : fylgirit - 01.05.1982, Qupperneq 85
83 rann eins og alfaglobulin við rafdrátt. Það mun myndast að mestu leyti í lifur og er álika stórt eggjahvítuefni og albumin.0 Magn AFP í serum fer vaxandi fram á 13.—15. viku en lækkar síðan aftur. 1 legvatni er mun minna AFP, en magnið í legvatni fylgir magninu í blóði fóstursins, það er hæst á 13. —15. viku en fellur siðan ört og er orðið mjög lágt þegar kemur fram á 30. viku.6 7 AFP finnst einnig í blóði móður en í mjög lágu magni og hámarki nær það á 32.—36. viku meðgöngutima.7 Það hefur sýnt sig að AFP hækkar í leg- vatni og blóði fósturs og móður þegar fóstrið er með rof í miðtaugakerfi, (anencephalus og opna spina bifida).67 Það geta þó einnig verið aðrar ástæður fyrir hækkun bæði aðrir vanskapnaðir, sjúkdómar og eðlileg með- ganga fleirbura.6 7 8 Mælingar á AFP hafa verið framkvæmdar á öllum legvatnssýnum sem hafa verið tekin á Kvennadeild Landspitalans hjá konum, sem gengnar eru með 14—16 vikur. Til þessa hef- ur aðeins eitt fóstur með klofinn hrygg (myelomeningocele) greinst vegna verulegr- ar hækkunar á AFP í legvatni, en tilfelli þetta kom til sögunnar eftir að eftirfarandi uppgjöri lauk. Þar að auki hefur marktæk hækkun á AFP fundist i þremur tilfellum (sjá töflu VIII). Fyrst í stað var einungis hugað að þvi að rannsaka sýni frá þeim konum sem áður höfðu fætt börn með litningagalla eða misst börn vegna vanskapnaða. Voru flestar þessar konur sendar til deildarinnar af Sævari Hall- dórssyni, sem hafði einkum haft með fyrri börn þessara kvenna að gera. Fyrstu sýnin voru tekin síðla árs 1973, en það ár voru þrjú sýni send til Kaupmannahafnar til rannsókn- ar. Þegar ljóst var orðið að unnt væri að senda sýni á þennan hátt fór beiðnum fjölg- andi þótt hægt færi i fyrstu. Árið 1974 voru þannig aðeins send þrjú sýni en á miðju sumri 1978 höfðu alls verið send til Kaup- mannahafnar sýni frá 95 konum. Um það leyti hófust litningarannsóknir á legvatni við Rannsóknastofu Háskólans eins og áður er getið. Dr. Gunnlaugur Snædal gerði fyrstu á- stungunar, en siðan tóku Auðólfur Gunnars- son og fleiri einnig að framkvæma þær. Nauðsynlegt er að sónarskoðun sé gerð í tengslum við legástungurnar. Best er að gera slíka sónarskoðun 2—4 vikum fyrir ástungu og aftur um leið og ástungan er gerð. Þá er hægt að fylgjast með vexti og legu fósturs- ins, greina tvíbura og staðsetja fylgjuna, þannig að beina megi ástungunálinni fram- hjá þeim. Með fullkominni nútíma sónar- tækni má auk þess greina vissan meiri hátt- ar ytri vanskapnað. Eftir tilkomu sónartæk- isins árið 1976 hafa nær allar ástungur verið gerðar með hjálp sónarskyggingar sem læknarnir Jón Hannesson og siðar einnig Kristján Baldvinsson hafa yfirleitt annast þann tíma sem uppgjörið nær til. Þar sem legvatnsrannsókn er i eðli sinu fyrirbyggjandi aðgerð, er nauðsynlegt að aukaverkanir séu fáar og nákvæmni rann- sóknarinnar mikil. Til þess að ikanna niður- stöður og tiðni aukaverkana voru notaðar sjúkraskýrslur fyrstu 499 kvennanna, sem gerð var hjá legvatnsrannsókn til greiningar á fósturgöllum. Rannsóknin nær frá 1974 og fram til maimánuðar 1980. Allar konurnar hafa nú fætt, svo að útkoma meðgöngunnar liggur fyrir. NIÐURSTÖÐUR Aldur niæði-a Tafla I sýnir aldursdreifingu umræddra kvenna. TAFLA I. Aldursdreifing kvenna sem gerO var á legvatnsrannsókn. Fjöldi % <19 ára 12 2.4 20—24 — 46 9.2 25—29 — 62 12.4 30—34 — 86 17.2 35—39 — 231 46.4 40—44 — 58 11.6 45 - 4 0.8 AUs 499 100.0 TAFLA II. FœOingarsaga kvennanna. Fjöldi % Frumbyrjur 47 9.4 Fætt. 1 barn áður 99 19.S Fætt 2 börn áður 178 35.7 Fætt 3 börn áður 111 22.3 Fætt 4 börn áður 48 9.6 Fætt 5 börn áður 16 3.2 Alls 499 100.0
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96

x

Læknablaðið : fylgirit

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.